Bjarni Bjarnason nýr formaður Samorku

Á aðalfundi Samorku 2015 var Bjarni Bjarnason, forstjóri Orkuveitu Reykjavíkur, kjörinn nýr formaður samtakanna. Hann tekur við af Tryggva Þór Haraldssyni, forstjóra RARIK, sem gegnt hefur embætti formanns sl. fjögur ár, og var jafnframt kjörinn til áframhaldandi setu í stjórn Samorku. Þá var Guðmundur Ingi Ásmundsson, forstjóri Landsnets, kjörinn nýr í stjórn samtakanna.

Jafnframt voru endurkjörnir til stjórnarsetu þeir Hörður Arnarson, forstjóri Landsvirkjunar, og Júlíus J. Jónsson, forstjóri HS Veitna.  Dagur Jónsson, vatnsveitustjóri Hafnarfjarðar, og Guðmundur Davíðsson, framkvæmdastjóri Hitaveitu Egilsstaða og Fella voru kjörnir til áframhaldandi setu sem varamenn í stjórn. Áfram sitja jafnframt í stjórn, kjörin til tveggja ára á aðalfundi 2014, þau Guðrún Erla Jónsdóttir, forstjóri Orkuveitu Húsavíkur, og Kristján Haraldsson, orkubússtjóri Orkubús Vestfjarða. Ennfremur var á aðalfundi 2014 kjörinn til tveggja ára sem varamaður Helgi Jóhannesson, forstjóri Norðurorku. Þórður Guðmundsson, fyrrverandi forstjóri Landsnets, sagði sig frá stjórnarsetu um nýliðin áramót, þegar hann lét af störfum hjá Landsneti.

Stjórn Samorku skipa því, að loknum aðalfundi 20. febrúar 2015:

Aðalmenn:
Bjarni Bjarnason, Orkuveitu Reykjavíkur, formaður stjórnar
Guðmundur Ingi Ásmundsson, Landsneti
Guðrún Erla Jónsdóttir, Orkuveitu Húsavíkur
Hörður Arnarson, Landsvirkjun
Júlíus J. Jónsson, HS Veitum
Kristján Haraldsson, Orkubúi Vestfjarða
Tryggvi Þór Haraldsson, RARIK

Varamenn:
Dagur Jónsson, Vatnsveitu Hafnarfjarðar
Guðmundur Davíðsson, Hitaveitu Egilsstaða og Fella
Helgi Jóhannesson, Norðurorku

Raforkukerfi í vanda – opin dagskrá aðalfundar Samorku 20. febrúar

Yfirskrift opinnar dagskrár aðalfundar Samorku er Raforkukerfi í vanda. Erfið staða flutningskerfis raforku verður þar til umfjöllunar og þær hömlur sem sú staða hefur á þróun atvinnulífs víða um land. Um þessi mál munu fjalla yfirmaður stjórnstöðvar Landsnets, framkvæmdastjóri þróunarsviðs Landsvirkjunar, bæjarstjóri Fjarðabyggðar og sveitarstjóri Dalvíkurbyggðar. Þá munu nýr formaður Samorku sem og iðnaðar- og viðskiptaráðherra ávarpa fundinn, sem haldinn verður á Grand Hótel Reykjavík föstudaginn 20. febrúar. Opna dagskráin hefst kl. 13:30, en venjuleg aðalfundarstörf félaga að Samorku hefjast með skráningu kl. 10:00.

Smellið á myndina, eða hér, til að fá dagskrána í stærri útgáfu.

Rétt nálgun Orkustofnunar

 

Fréttablaðsgrein Gústafs Adolfs Skúlasonar:

Orkustofnun hefur lagt fjölda orkukosta fyrir verkefnisstjórn rammaáætlunar til umfjöllunar. Sumir umræddra kosta eru lagðir fram að frumkvæði orkufyrirtækja, aðrir að frumkvæði Orkustofnunar. Mörgum kostanna hefur áður verið raðað í nýtingarflokk, biðflokk og verndarflokk í ferli rammaáætlunar, aðrir koma nú nýir til umfjöllunar í verkefnisstjórn.

Orkustofnun hefur hlotið talsverða gagnrýni fyrir þetta verklag, að láta kosti sem þegar hefur verið raðað í verndarflokk fylgja með á þessum lista (líkt og kosti í nýtingarflokki). Jafnvel er talað um að vegið sé að friði um rammaáætlun eða hann sagður úti vegna þessa verklags stofnunarinnar. Stutta svarið við þessari gagnrýni er tvíþætt. Í fyrsta lagi er stofnunin þarna að vinna sína vinnu í samræmi við 9. gr. laga nr. 48/2011 um rammaáætlun. Í öðru lagi var allur friður um rammaáætlun rofinn í tvöföldu pólitísku ferli sumarið 2011 og í janúar 2013, þegar orkukostir sem fyrri verkefnisstjórn hafði talið vænlega til nýtingar rötuðu í átt frá nýtingu til verndar. Fyrst tólf kostir í lokuðu ferli innan tveggja ráðuneyta, síðan sex kostir í meðförum Alþingis.

Sáttin löngu rofin
Nú er það vissulega svo að Alþingi hefur úrslitavaldið um röðun orkukosta í nýtingarflokk, biðflokk eða verndarflokk hverju sinni. En forsenda almennrar sáttar um þetta ferli er fólgin í faglegum niðurstöðum verkefnisstjórnar. Eftir átta ára faglega vinnu fyrri verkefnisstjórnar varð niðurstaðan á hinum pólitíska vettvangi sú sem fyrr segir. Þar var sáttin rofin.

Aðferðafræði verkefnisstjórnar um rammaáætlun byggist að stórum hluta á innbyrðis samanburði orkukosta. Ef ætlast er til að ekki sé hirt um að hafa verðmæta kosti út frá verndarsjónarmiðum með í þeim samanburði þá væri e.t.v. einfaldast að sleppa líka þessu ferli gagnvart vænlegustu orkukostunum. Vandséð er hvernig ætti að skilgreina slíkt regluverk. Þess vegna er það rétt stjórnsýsla af hálfu Orkustofnunar, og í algeru samræmi við lögin um rammaáætlun, að leggja þennan lista fram með þessum hætti. Hins vegar er rétt að minna á að röðun orkukosts í nýtingarflokk þarf engan veginn að þýða að ráðist verði í umræddar framkvæmdir. Meti eitthvert orkufyrirtæki kostinn hagkvæman og eftirsóknarverðan er t.d. lýðræðislegt ferli mats á umhverfisáhrifum framkvæmda eftir, leyfisveitingar og skipulagsferli. Nýtingarflokkur er því í raun listi yfir orkukosti sem heimilt er að halda áfram að skoða.

Að gefnum tilefnum: Röðun í nýtingarflokk þýðir ekki að virkjun rísi

Samorka vill að gefnum tilefnum minna á að ákvörðun um að raða orkukosti í nýtingarflokk rammaáætlunar þarf alls ekki að þýða að umrædd virkjun eigi eftir að rísa. Að lokinni röðun í nýtingarflokk tekur við vandað, faglegt og lýðræðislegt stjórnsýsluferli mats á umhverfisáhrifum framkvæmda, auk skipulagsferla og ferla leyfisveitinga. Út úr þeim ferlum getur hæglega komið sú niðurstaða að ekkert verði af umræddum framkvæmdum, eða að á upphaflegum hugmyndum verði gerðar verulegar breytingar og kveðið á um að grípa þurfi til ýmiss konar mótvægisaðgerða. Hið sama á raunar við um röðun í verndarflokk rammaáætlunar. Sú röðun hefur í för með sér að hefja eigi undirbúning friðlýsingar á grundvelli laga um náttúruvernd eða á grundvelli þjóðminjalaga. Einnig þar er um að ræða vandað og lýðræðislegt stjórnsýsluferli.

Vinna verkefnisstjórnar rammaáætlunar fer meðal annars fram á grundvelli laga um mat á umhverfisáhrifum áætlana. Ferli umhverfismats framkvæmda tekur við síðar, hafi umræddum kosti verið raðað í nýtingarflokk og kjósi orkufyrirtæki að þróa kostinn áfram. Sama á við um skipulagsferli. 

Ómakleg gagnrýni
Í vikunni hefur heyrst hávær gagnrýni á Orkustofnun fyrir þann lista yfir orkukosti sem stofnunin hefur lagt fyrir verkefnisstjórn rammaáætlunar til umfjöllunar, sem sumum hafði áður verið raðað í verndarflokk og öðrum áður í nýtingarflokk. Orkustofnun er þarna að vinna sína vinnu samkvæmt 9. gr. laga nr. 48/2011 um rammaáætlun. Fjöldi kosta er til umfjöllunar en aðferðafræði rammaáætlunar byggir að verulegu leyti á innbyrðis samanburði orkukosta. Meðal annars þess vegna er eðlilegt að vænlegustu og hagkvæmustu orkukostirnir séu þar til umfjöllunar jafnframt kostum sem sjálfsagt fáir styðja að verði nýttir til orkuframleiðslu. Þannig næst eðlilegur samanburður og eðlilegt samhengi í starfið.

Einnig hefur heyrst hávær gagnrýni á boðaða breytingartillögu meirihluta atvinnuveganefndar Alþingis við tillögu til þingsályktunar um rammaáætlun. Þar virðist vera ríkjandi það sjónarmið að Alþingi hafi ekki heimild til að gera breytingar á framlögðu þingmáli ráðherra, sem er sjónarmið sem vissulega vekur athygli.

Því miður hefur mikið borið á gífuryrðum í þessari umræðu, meðal annars af hendi aðila sem hljóta að vita vetur. Fullyrðingar um að með þessu sé verið að vega að öllum friði um rammaáætlun og hann sé jafnvel úti fyrir vikið vekja furðu, enda einfaldlega um eðlileg stjórnsýsluferli að ræða á grundvelli viðkomandi laga.

Hér má sjá einfaldaða mynd Eflu verkfræðistofu af ferli orkuöflunar, eins og það lítur að loknu ferli rammaáætlunar.

Aðalfundur Samorku 20. febrúar

Aðalfundur Samorku verður haldinn föstudaginn 20. febrúar á Grand Hótel Reykjavík. Venjuleg aðalfundarstörf hefjast kl. 10:30, en skráning kl. 10:00. Opin dagskrá hefst kl. 13:30.

13.30 Opin dagskrá aðalfundar aðalfundar Samorku

Fundarsetning
   Nýkjörinn formaður Samorku

Ávarp iðnaðar- og viðskiptaráðherra
   Ragnheiður Elín Árnadóttir
                          
Raforkukerfi í vanda
   Ragnar Guðmannsson, yfirmaður stjórnstöðvar Landsnets
  
Hömlur á þróun atvinnulífs
   Óli Grétar Blöndal Sveinsson, framkvæmdastjóri þróunarsviðs Landsvirkjunar
   Páll Björgvin Guðmundsson, bæjarstjóri í Fjarðabyggð
   Bjarni Th. Bjarnason, sveitarstjóri í Dalvíkurbyggð

15:00 Kaffiveitingar í fundarlok