19. nóvember 2024 Horfðu á kosningafund Samorku Hvernig stöndum við við loftslagsskuldbindingar og verðum óháð jarðefnaeldsneyti eins og orkustefna Íslands til ársins 2050 segir til um? Hér er hægt að horfa á kosningafund, Grænt Ísland til framtíðar, með frambjóðendum 10 flokka sem fór fram 19. nóvember í Kaldalóni í Hörpu. Þar var farið yfir orku- og veitumálin og stefnu flokkanna í þeim málaflokki.
Grænt Ísland til framtíðar Hér má sjá upplýsingar úr upplýsingabæklingi Samorku, Grænt Ísland til framtíðar, sem gefinn var út í nóvember 2024. Hér fyrir neðan má sjá stutta samantekt og einnig fletta í gegnum bæklinginn, en einnig er hægt að hlaða honum niður hér Grænt Ísland til framtíðar nóvember 2024 Við erum öll í orkuskiptunum Orkuskiptin á Íslandi Flest ríki heims hafa sett sér metnaðarfull markmið í loftslagsmálum. Ísland er þar enginn eftirbátur. Í Orkustefnu til 2050 segir að Ísland skuli verða óháð jarðefnaeldsneyti árið 2050 og reiða sig á innlenda orkugjafa. Markmið fráfarandi ríkisstjórnar hið sama fyrir árið 2040. Til að ná því markmiði og tryggja orkusjálfstæði þjóðarinnar þarf að auka framboð af grænni raforku um 16-22 TWst samkvæmt raforkuspá Landsnets. Árlega eru á Íslandi notuð milljón tonn af olíu fyrir samgöngur á landi, flug og skipin. Olíunotkun hefur aukist vegna skorts á raforku. Ólíklegt er að orkuskiptin verði að veruleika ef ekki verður aukið við framboð af grænni raforku. Mikilvægt er að allt samfélagið taki höndum saman í því stóra verkefni sem orkuskiptin eru svo hægt verði að ná sameiginlegum markmiðum. Fyrirtæki í orku- og veitustarfsemi eru á fullri ferð í orkuskiptum og að undirbúa samfélagið fyrir snjalla og græna orkuframtíð. Í því felast t.d. miklar fjárfestingar í innviðum sem nauðsynlegar eru til að orkuskiptin geti gengið í garð um allt land. Á íslenskum heimilum eru þegar tæplega 30.000 rafbílar eða um 12% af fólksbílaflotanum Orkuskipti í sjávarútvegi eru hafin með notkun raforku í fiskibræðslum, auknum landtengingum og notkun græns eldsneytis á skip Hröð tækniþróun hefur gert atvinnulífinu kleift að fjárfesta í rafknúnum hópferðabílum og þyngri vörubifreiðum Nýjar atvinnugreinar byggjast nánast alfarið á grænni orku Metnaðarfull sveitarfélög gera nú þegar ráð fyrir grænni orkustarfsemi í sínum áætlunum Stjórnvöld styðja fjárhagslega við græn verkefni og vinna að því að einfalda leyfisveitingarferla Evrópa er á fleygiferð í átt að orkuskiptunum Flestar nágrannaþjóðir okkar búnar að móta sér stefnu í orkuskiptum og meta orkuþörf vegna orkuskiptanna. Evrópusambandið hefur tilgreint 1 trilljón EUR í verkefni tengd grænni orkuöflun og orkuskiptum Raforkunotkun í ríkjum Evrópu mun á næstu 30 árum aukast fjórfalt við það sem hún jókst síðustu 30 ár Á árinu 2022 bætti Evrópa við uppsettu afli í vindorku sem nemur fimmföldu raforkukerfi Íslands (15 GW) Metin fjárfestingarþörf í flutnings- og dreifikerfi raforku í Evrópu er um 10.000 milljarðar kr. á ári til 2050. Það nemur um áttföldum tekjum ríkissjóðs Íslands á árinu 2024 Noregur hefur á síðustu tíu árum bætt við grænni raforkuframleiðslu sem nemur 500 MW á ári hverju Sýn og skýr stefna stjórnvalda skiptir máli Tímasett markmið stjórnvalda um orkuskipti og kolefnishlutleysi skiptir máli. Framkvæmd orkuskiptanna fer fram í samfélaginu öllu og verður borin uppi af framsæknum fyrirtækjum og heimilum. Opinberar reglur þurfa að hvetja til orkuskipta og fjárhagslegan stuðning getur þurft við frumkvöðlaverkefni. Umgjörð skiptir öllu máli. Fylgja þarf eftir Orkustefnu til 2050 um orkusjálfstæði og nýtingu innlendra orkugjafa til orkuskipta Við erum öll í orkuskiptum! Sveitarfélög Orkuskiptainnviðir þurfa pláss í skipulagi og sveitarfélög þurfa að tryggja að ný orkuöflunarverkefni fái skilvirka umræðu og málsmeðferð. Fjölmörg uppbyggingartækifæri liggja hjá sveitarfélögum Stjórnsýsla Móta þarf skýra stefnu í orkuskiptum og halda áfram með styrkingu stofnana og einföldun leyfisveitinga á sviði orku- og veitumálefna. Eftirlitsstofnanir Eftirlitsstofnanir leika lykilhlutverk þegar kemur að framgangi orkuskiptanna. Tryggja þarf skýrt regluverk sem tekur mið af sérstöðu fjárfestinga fyrir orkuskipti í flutnings- og dreifikerfi raforku og setja skýrar reglur um raforkuviðskipti Atvinnulíf Atvinnulífið er lagt af stað. Skýr lagarammi, réttir hvatar og langtíma fyrirsjáanleiki er grundvöllur þess að orkuskipti atvinnulífsins gerist hratt og örugglega. Almenningur Greiða þarf fyrir tækifærum fyrir heimili að gerast virkir notendur með raforku og að hvatt sé til orkunýtni í húshitun á kaldari svæðum. Við erum öll í orkuskiptunum Orkuskiptin á Íslandi Flest ríki heims hafa sett sér metnaðarfull markmið í loftslagsmálum. Ísland er þar enginn eftirbátur. Í Orkustefnu til 2050 segir að Ísland skuli verða óháð jarðefnaeldsneyti árið 2050 og reiða sig á innlenda orkugjafa. Markmið fráfarandi ríkisstjórnar hið sama fyrir árið 2040. Til að ná því markmiði og tryggja orkusjálfstæði þjóðarinnar þarf að auka framboð af grænni raforku um 16-22 TWst samkvæmt raforkuspá Landsnets. Árlega eru á Íslandi notuð milljón tonn af olíu fyrir samgöngur á landi, flug og skipin. Olíunotkun hefur aukist vegna skorts á raforku. Ólíklegt er að orkuskiptin verði að veruleika ef ekki verður aukið við framboð af grænni raforku. Mikilvægt er að allt samfélagið taki höndum saman í því stóra verkefni sem orkuskiptin eru svo hægt verði að ná sameiginlegum markmiðum. Fyrirtæki í orku- og veitustarfsemi eru á fullri ferð í orkuskiptum og að undirbúa samfélagið fyrir snjalla og græna orkuframtíð. Í því felast t.d. miklar fjárfestingar í innviðum sem nauðsynlegar eru til að orkuskiptin geti gengið í garð um allt land. Á íslenskum heimilum eru þegar tæplega 30.000 rafbílar eða um 12% af fólksbílaflotanum Orkuskipti í sjávarútvegi eru hafin með notkun raforku í fiskibræðslum, auknum landtengingum og notkun græns eldsneytis á skip Hröð tækniþróun hefur gert atvinnulífinu kleift að fjárfesta í rafknúnum hópferðabílum og þyngri vörubifreiðum Nýjar atvinnugreinar byggjast nánast alfarið á grænni orku Metnaðarfull sveitarfélög gera nú þegar ráð fyrir grænni orkustarfsemi í sínum áætlunum Stjórnvöld styðja fjárhagslega við græn verkefni og vinna að því að einfalda leyfisveitingarferla Evrópa er á fleygiferð í átt að orkuskiptunum Flestar nágrannaþjóðir okkar búnar að móta sér stefnu í orkuskiptum og meta orkuþörf vegna orkuskiptanna. Evrópusambandið hefur tilgreint 1 trilljón EUR í verkefni tengd grænni orkuöflun og orkuskiptum Raforkunotkun í ríkjum Evrópu mun á næstu 30 árum aukast fjórfalt við það sem hún jókst síðustu 30 ár Á árinu 2022 bætti Evrópa við uppsettu afli í vindorku sem nemur fimmföldu raforkukerfi Íslands (15 GW) Metin fjárfestingarþörf í flutnings- og dreifikerfi raforku í Evrópu er um 10.000 milljarðar kr. á ári til 2050. Það nemur um áttföldum tekjum ríkissjóðs Íslands á árinu 2024 Noregur hefur á síðustu tíu árum bætt við grænni raforkuframleiðslu sem nemur 500 MW á ári hverju Sýn og skýr stefna stjórnvalda skiptir máli Tímasett markmið stjórnvalda um orkuskipti og kolefnishlutleysi skiptir máli. Framkvæmd orkuskiptanna fer fram í samfélaginu öllu og verður borin uppi af framsæknum fyrirtækjum og heimilum. Opinberar reglur þurfa að hvetja til orkuskipta og fjárhagslegan stuðning getur þurft við frumkvöðlaverkefni. Umgjörð skiptir öllu máli. Fylgja þarf eftir Orkustefnu til 2050 um orkusjálfstæði og nýtingu innlendra orkugjafa til orkuskipta Við erum öll í orkuskiptum! Sveitarfélög Orkuskiptainnviðir þurfa pláss í skipulagi og sveitarfélög þurfa að tryggja að ný orkuöflunarverkefni fái skilvirka umræðu og málsmeðferð. Fjölmörg uppbyggingartækifæri liggja hjá sveitarfélögum Stjórnsýsla Móta þarf skýra stefnu í orkuskiptum og halda áfram með styrkingu stofnana og einföldun leyfisveitinga á sviði orku- og veitumálefna. Eftirlitsstofnanir Eftirlitsstofnanir leika lykilhlutverk þegar kemur að framgangi orkuskiptanna. Tryggja þarf skýrt regluverk sem tekur mið af sérstöðu fjárfestinga fyrir orkuskipti í flutnings- og dreifikerfi raforku og setja skýrar reglur um raforkuviðskipti Atvinnulíf Atvinnulífið er lagt af stað. Skýr lagarammi, réttir hvatar og langtíma fyrirsjáanleiki er grundvöllur þess að orkuskipti atvinnulífsins gerist hratt og örugglega. Almenningur Greiða þarf fyrir tækifærum fyrir heimili að gerast virkir notendur með raforku og að hvatt sé til orkunýtni í húshitun á kaldari svæðum. Orku- og veitumál eru efnahagsmál Aðgengi að grænni orku á samkeppnishæfu verði er undirstaða samkeppnishæfni atvinnulífs og lífskjara á Íslandi Orku- og veitustarfsemi er undirstaða íslensks samfélags Ný verðmætasköpun og lífsgæði verða ekki til án grænnar orku Skýrt og skilvirkt regluverk með virkum og gagnsæjum raforkumarkaði er lykillinn að aukinni hagsæld Orku- og veitustarfsemi er ómissandi stoð í íslensku samfélagi. Árlegt skattspor orku- og veitustarfsemi er um 100 ma. kr. og væri mun hærra ef afleidd verðmætasköpun væri talin með. Í orku- og veitugeiranum starfa um 1.800 manns víðsvegar um landið og voru meðallaun hæst allra atvinnugreina á tímabilinu 2018-2022. Skattlagning þarf að vera hófleg og fyrirsjáanleg Mikil óvissa hefur ríkt um regluverk orkuvinnslu og leyfisveitingar undanfarin ár sem hefur skapað umhverfi sem dregur úr nýliðun og nýfjárfestingum. Auknar álögur á raforkuvinnslu gætu dregið úr fjárfestingum og það á sama tíma og ljóst er að orkuskiptin krefjast mikillar uppbyggingar í raforkuframleiðslu. Skattaumhverfi orkuframleiðslu þarf að vera fyrirsjáanlegt og hófsamt, styðja við nýfjárfestingar og nýliðun. Opinberar stofnanir og sveitarfélög sem koma að leyfisveitingarferlum þurfa að hafa getu til að fást við þau verkefni sem eru framundan. Hófleg gjaldtaka fyrir afgreiðslu leyfa er skynsamleg leið en þarf að skila sér í bættri þjónustu og auknum afköstum stofnana. Ábati ríkis og sveitarfélaga af orkuvinnslu er umtalsverður Hófleg arðsemi orkufyrirtækjanna þýðir að svigrúm til aukinnar sgattgreiðslu eru mjög takmörkuð. Skattspor orku- og veitugeirans er um 100 milljarðar á ári Stærstur hluti skattgreiðslna fyrirtækja í orku- og veitustarfsemi renna til ríkisins. Umræða um stöðu sveitarfélaga ætti því að snúast um skiptingu tekna því svigrúm til aukinnar gjaldtöku er mjög takmarkað 98 – 115 milljón kr. á ári Áætlaður ávinningur sveitarfélags í gegnum fasteignagjöld af 150 MW vindorkugarði samkvæmt skýrslu Deloitte. Orkuöflun er á undanhaldi Uppbygging nýrra orkukosta hefur ekki haldið í við fólksfjölgun undanfarin ár. Nú er komin upp alvarleg staða í orkumálum þjóðarinnar og viðvarandi orkuskortur blasir við heimilum og atvinnulífi á Íslandi. Auka þarf orkuörflun svo hægt sé að ráðast í orkuskiptin og snúa við þróun í olíunotkun. Vegna skerðinga og takmaðrar getu til afhendingu raforku verður samfélagið af miklum veðrmætum í formi glataðra viðskiptatækifæra og útflutningstekna. Atvinnulíf á Íslandi hefur lengi búið við gott aðgengi að grænni orku á samkeppnishæfu verði og slæmar afleiðingar gætu orðið af viðvarandi orkuskorti. Glataðar útflutningstekjur vegna skerðinga á raforku námu um 14-17 ma. kr. fyrri hluta ársins 2024. Fjöldi verkefna kemst ekki á laggirnar vegna skorts á raforku en erfitt er að meta heildarverðmæti þeirra verkefna. Orkuöryggi til framtíðar Við þurfum sterk og snjöll flutnings- og dreifikerfi raforku til að takast á við framtíðina. Fjárfestingar í rafveitum eru til langs tíma og því þarf fyrirsjáanleika og skýra stefnu stjórnvalda og eftirlitsaðila Snjallvæðing flutnings- og dreifikerfisins er lykilskref í orkuskiptunum og hagkvæmri uppbyggingu Heimila þarf hagkvæmar framsýnar fjárfestingar flutnings- og dreifiveitna sem taka mið að fyrirséðri raforkunotkun Tryggja þarf skilvirka stjórnsýslu orkumála til að fjalla um uppbyggingu flutnings- og dreifikerfa Efla þarf leyfisveitingarferla svo hægt sé að framkvæmda nauðsynlega uppbyggingu í tíma Orkuskiptin kalla á miklar fjárfestingar í flutnings- og dreifikerfi raforku Áætlaður fjárfestingarkostnaður í innviðum flutnings- og dreifiveitna er 164 ma. kr. tímabilið 2024 – 2028 Tryggja þarf heimilum og fyrirtækjum í landinu aðgengi að öryggum, hagkvæmum og sjálfbærum orku- og veituinnviðum og að þau búi við orkuöryggi og afhendingargæði í fremstu röð. Styðja þarf við nýsköpun og þróun í orku- og veitustarfsemi til að finna bestu lausnirnar fyrir orkuskiptin, hringrásarhagkerfi og hagkvæman rekstur. Fjárfestingar vegna orkuskiptanna er mjög framþungar og flutnings- og dreifiveitur þurfa rými til að ráðast í þær fjárfestingar. Snjöll og skilvirk stjórnsýsla Eyða þarf óvissu um regluverk og leyfisveitingar orkuframkvæmda Skilvirkari og einfaldari stjórnsýsla samanstendur af færri snertiflötum, stafrænni þróun og einni gátt leyfisveitinga fyrir framkvæmdaraðila Flýta innleiðingu ESB tilskipananna RED II og RED III sem fjalla m.a. um skilvirkari leyfisveitingarferla Skilvirkari stjórnsýsla eykur fjárfestingaröryggi og býr þar með til hvata til meiri fjárfestinga í orkutengdri starfsemi Aukin skilvirkni opinberra stofnanna dregur úr kostnaði, bætir gagnsæi og tryggir betri rétt almennings Leyndu lífsgæðin Vatns-, hita- og fráveitur eru undirstaða lífsgæða á landinu Tryggja þarf skilvirkt rekstrarumhverfi vatnsveitna og heimila hógværa arðsemi af starfsemi Innleiðing ESB tilskipana þarf að taka tillit til sérstöðu Íslands Tryggja þarf vatnsvernd á viðkvæmum stöðum Jarðhitaleit hefur skilað góðum árangri og mikilvægt að haldið verði áfram að leita að jarðhita á köldum svæðum Staða veitna og innviða í skipulagsmálum þarf að vera skýr og veitufyrirtæki höfð með í ráðum í skipulagsvinnu
Fróðleikur Vantar þig yfirsýn yfir orku- og veitumál? Viltu leita þér frekari upplýsinga um orkuskipti? Viltu vita hvað eitthvað orð þýðir sem þú heyrðir í frétt um veitumál? Hér finnur þú vonandi það sem þú ert að leita að.
1. nóvember 2024 Kosið um græna framtíð Podcast: Play in new window | Download (Duration: 48:21 — 46.5MB)Subscribe: Apple Podcasts | Spotify | Android | RSS | More Orku- og veitumálin verða sennilega í brennidepli fyrir alþingiskosningarnar í lok mánaðarins, enda mörg brýn verkefni í málaflokknum á borði stjórnvalda. Kosningabaráttan mun snúast um hver hefur grænu sýnina, sýnina sem leggur grunninn að næsta vaxtarskeiði fyrir Ísland, því orka er súrefni atvinnulífsins og forsenda allrar verðmætasköpunar. Þetta segja þau Finnur Beck framkvæmdastjóri Samorku og Sigríður Margrét Oddsdóttir framkvæmdastjóri Samtaka atvinnulifsins, sem eru viðmælendur þáttarins að þessu sinni.
16. október 2024 Kjósum um græna framtíð Eftir tíðindi helgarinnar af vettvangi stjórnmálanna virðist ljóst að sýn stjórnarflokkanna á orkumál þjóðarinnar og möguleika til grænnar framtíðar hafi haft umtalsverð áhrif á málalyktir. Það er ekkert nýtt að orkumál marki skil á milli flokka og hugmyndafræðilegur ágreiningur sé um það hvernig Ísland, líkt og önnur ríki, megi best ná markmiðum sínum um efnahagslega uppbyggingu og samdrátt í losun koltvísýrings. Orkumál eru efnahagsmál Ítrekað hefur verið á það bent að orkumál eru efnahagsmál. Orkan er súrefni og grundvallarforsenda blómlegrar atvinnustarfsemi sem án orku fær ekki þrifist. Til þessa hefur hún fengist með samspili notkunar á grænni orku en ekki síður með brennslu á jarðefnaeldsneyti sem unnið er með ósjálfbærum hætti og til tjóns fyrir loftslagið. Ísland stefnir að því að hætta notkun jarðefnaeldsneytis þannig að íslenskt samfélag verði knúið og kynt með innlendri grænni orku sem unnin er með sjálfbærum og ábyrgum hætti innanlands. Þau umskipti þurfa að fara fram án þess að dregið verði úr samkeppnishæfni íslenskra atvinnuvega. Í því felst að næg græn orka þarf að vera til staðar á Íslandi á samkeppnishæfu verði til að iðnaður og heimili geti byggt upp starfsemi sína og skapað tækifæri fyrir land og þjóð. Stórar fjárfestingar framundan Á næstu fimm árum er gert ráð fyrir að fjárfesta þurfi fimm hundruð milljörðum króna í orkutengdum framkvæmdum. Þar á meðal er uppbygging og styrking flutningskerfisins, uppbygging dreifiveitna fyrir snjalla og notendavæna framtíð og ný orkuframleiðsla. Tryggja þarf að innlendir sem erlendir fjárfestar geti komið að þessari uppbyggingu, fjölbreytni verði í bæði framkvæmdaraðilum og orkukostum sem ráðist verður í og að öflug samkeppni verði áfram tryggð í orkuframleiðslu og orkusölu, iðnaði og heimilum til hagsbóta. Skýrt verkefni stjórnmálanna Markmið í orkuskiptum og loftslagsmálum byggjast á starfsemi og árangri fyrirtækja í orkugeiranum og nauðsynlegt er að sú starfsemi geti þróast í takt við nýjustu tæknibreytingar, aukna snjallvæðingu og fjölbreyttari viðskiptalausnir. Langur listi mikilvægra þingmála frá umhverfis- orku og loftslagsráðherra sem fyrir lá í haust ber vott um þessa þörf og það fjölbreytta starf sem unnið hefur verði á þessu sviði á kjörtímabilinu. Nauðsynlegt er að sú ríkisstjórn sem tekur við völdum haldi áfram á þeirri braut að einfalda leyfisveitingar og styðja við gróskumikið umhverfi innviðauppbyggingar. Þannig tryggjum við nýtingu auðlinda í þágu þjóðarinnar. Tækifærin eru til staðar Ísland er í einstakri stöðu meðal ríkja heims. Landið okkar býr yfir náttúruauðlindum sem hægt er með skynsamri og ábyrgri nýtingu að leggja grunn að orkusjálfstæði, orkuöryggi og samkeppnishæfu orkuframboði til orkuskipta og grænnar uppbyggingar. Við búum yfir langri og farsælli reynslu af nýtingu þeirra, vel menntuðu starfsfólki og kröftugum orku- og veitufyrirtækjum sem vinna ötullega að orkukerfi framtíðarinnar. Verkefni dagsins á þessu sviði eru grundvöllur framtíðarinnar með tilliti til loftslagsins og hagsældar þjóðarinnar. Kjósum um græna framtíð.
10. október 2024 Umtalsverð fasteignagjöld sveitarfélaga af vindorkuverum Núverandi skattframkvæmd vegna fasteignagjalda gæti árlega skilað sveitarfélögum milljörðum í fasteignagjöld á líftíma vindorkuverkefna samkvæmt greiningu sem Deloitte hefur unnið fyrir Samorku, samtök orku- og veitufyrirtækja. Deloitte áætlar að fasteignagjöld til sveitarfélags vegna 100 MW vindorkuvers yfir 25 ára tímabil gætu numið 1,6 – 3,5 milljörðum króna. Áætluð fasteignagjöld til sveitarfélags vegna 100 MW vindorkuverks gætu numið 65-139 milljónir króna á ári. Fjárhæðarbilið helgast af því að reglur um fasteignaskatta leiða til mismunandi álagningar gagnvart ólíkum tegundum vindmylla. Í skýrslu Deloitte er í fjórum mismunandi dæmum áætluð árleg fasteignagjöld á hvert MW og eru þau á bilinu 700 þúsund – 1,4 milljónir króna, eftir mismundi stærð og umfangi vindmyllu „Greining Deloitte dregur fram að núverandi kerfi fasteignagjalda virkar, skilar fasteignagjöldum til sveitarfélaga og mun skila umtalsverðum fjárhæðum. Það er enda eðlilegt að sveitarfélag hafi efnahagslegan ávinning af framkvæmdum og grænni orkuvinnslu innan marka þeirra,“ segir Finnur Beck, framkvæmdastjóri Samorku. „Niðurstaða Deloitte undirstrikar enn fremur að ekki er ástæða til að láta vinnu stjórnvalda varðandi fasteignagjöld eða jöfnunarsjóð sveitarfélaga tefja fyrir grænum orkuverkefnum þar sem fyrirtæki telja grundvöll fyrir byggingu þeirra og sveitarfélag hafa hug á uppbyggingu.“ „Umræða um tekjuskiptingu ríkis og sveitarfélaga á ekki að standa í vegi fyrir stjórnsýslumeðferð og leyfisveitingum vegna vindorkuverkefna. Það er hins vegar eðlilegt að ríki og sveitarfélög, lýðræðislega kjörnir fulltrúar, eigi og leiði samtalið um fjármögnun sveitarfélaga til lykta án þess að það hafi neikvæð áhrif á uppbyggingu grænnar orkuvinnslu.“ Samantekt Deloitte má nálgast hér fyrir neðan. 24-10-08 Samorka – Fasteignaskattar_LokaDownload
9. október 2024 Nýsköpunarverðlaun Samorku 2024: Óskað eftir tilnefningum Nýsköpun hefur ávallt verið stór hluti af orku- og veitugeiranum á Íslandi og hefur ný þekking og framsýni lagt grunninn að lífsgæðum í landinu og verðmætasköpun. Samorka óskar eftir tilnefningum til Nýsköpunarverðlauna Samorku, sem afhent verða á opnum fundi þann 12. desember í Grósku. Þetta verður í fjórða sinn sem verðlaunin eru afhent. Samorka leitar að framúrskarandi nýsköpunar- og sprotafyrirtækjum sem byggja á: Orku- og/eða veitutengdum tæknilausnum eða þjónustu við orku- og veitufyrirtæki Nýtingu orku, heits vatns, neysluvatns eða fráveitu og/eða annarra auðlindastrauma til nýsköpunar Dómnefnd fagfólks úr orku- og veitugeiranum mun velja úr þeim tilnefningum sem berast. Fyrirtækjum er velkomið að tilnefna sig sjálf. Óskað er eftir að greinargerð sé skilað að hámarki tvær A4 blaðsíður þar sem rökstutt er hvers vegna viðkomandi fyrirtæki er tilnefnt og hvernig það uppfyllir viðmiðin sem liggja til grundvallar. Orku- og veitufyrirtækin í landinu standa að Nýsköpunarverðlaununum og verða því ekki á meðal verðlaunahafa. Tilnefningar sendist á samorka@samorka.is til og með 6. nóvember. Farið verður með tilnefningarnar sem trúnaðarmál. Árið 2023 hlaut Atmonia Nýsköpunarverðlaun Samorku.
9. október 2024 Auglýst eftir umsóknum um styrki til fráveituframkvæmda Opnað hefur verið á ný fyrir umsóknir sveitarfélaga um styrki til fráveituframkvæmda. Umsóknarfrestur vegna styrkjanna er til og með 30. nóvember 2024. Skilyrði fyrir styrkveitingu er að fráveituframkvæmdin sé áfangi í heildarlausn á fráveitumálum sveitarfélags í samræmi við áætlun sem hlotið hefur samþykki umhverfis-, orku- og loftslagsráðuneytisins. Styrkhæfar fráveituframkvæmdir eru framkvæmdir við safnkerfi fráveitna, hreinsivirki, dælustöðvar og útrásir. Einnig framkvæmdir við hreinsun ofanvatns, svo sem til að draga úr mengun af völdum örplasts en rannsóknir hafa sýnt að megnið af örplastsmengun berst til sjávar með ofanvatni. Meðal skilyrða fyrir að fráveituframkvæmd teljist styrkhæf er að kostnaður hafi fallið til eftir 1. janúar 2020. Umsækjendum er gert að sækja um á rafrænu formi á eyðublaðavef Stjórnarráðsins. Nánari upplýsingar má finna á vef Stjórnarráðsins.
Umhverfisdagur atvinnulífsins 2024 Umhverfisdagur atvinnulífsins 2024 verður haldinn þriðjudaginn 22. október á Hilton Nordica kl. 13:00 – 15:50 undir yfirskriftinni Atvinnulífið leiðir. Dagurinn er sameiginlegt verkefni SA, SAF, Samorku, SFF, SFS, SI og SVÞ. Skráning er á heimasíðu SA. Dagurinn í ár er tileinkaður leiðandi atvinnulífi á sviði grænna lausna. Hin árlegu umhverfisverðlaun atvinnulífsins verða veitt hátíðlega fyrir umhverfisfyrirtæki ársins og framtak ársins. Í kjölfarið taka við tvær lotur af lifandi og skemmtilegum málstofum og í ár gefst gestum tækifæri til að velja um eina af fjórum málstofum í hvorri lotu. Þar munu fjölbreyttir fulltrúar aðildarsamtaka koma saman til að ræða stöðu atvinnulífsins, áskoranir og horfur til framtíðar. Kaffi og tengslamyndum verður á milli málstofa. Lota 1 (kl. 14:00 – 14:40): Fjármagn í grænan farveg – erum við á réttri leið? Mikil vinna hefur átt sér stað innan fjármálafyrirtækja á síðustu árum um að leita leiða til að beina fjármagni í átt að verkefnum sem hafa jákvæð umhverfisáhrif. En hvar er sú vegferð stödd í dag, hvar eru helstu hindranirnar og hvar liggja tækifærin til framtíðar? Mikil vinna hefur átt sér stað innan fjármálafyrirtækja á síðustu árum um að leita leiða til að beina fjármagni í átt að verkefnum sem hafa jákvæð umhverfisáhrif. En hvar er sú vegferð stödd í dag, hvar eru helstu hindranirnar og hvar liggja tækifærin til framtíðar? Umræðustjóri: Andrea Sigurðardóttir (Viðskiptastjóri Morgunblaðsins)Inngangserindi: Bjarni Herrera (forstjóri og stofnandi Accrona og rithöfundur Supercharging Sustainability).Þátttakendur í málstofu: Heiðar Guðjónsson (fjárfestir), Hreiðar Bjarnason (framkvæmdastjóri fjármála og rekstrar hjá Landsbankanum), Harpa Jónsdóttir (framkvæmdastjóri LSR). Kolefnisspor og markaðssetning Er kolefnisspor vöru orðin partur af markaðssetningu og samkeppnishæfni, hver er staðan og áskoranir í þeim efnum og skiptir þetta máli fyrir verslun og neytendur. Umræðustjóri: Hildur Hauksdóttir (sérfræðingur í umhverfismálum hjá Samtökum fyrirtækja í sjávarútvegi).Þátttakendur í málstofu: Hafdís Inga Hilmarsdóttir (Verkefnastjóri á sviði sjálfbærnimála hjá Krónunni), Hrefna Kristín Halldórsdóttir (Forstöðumaður gæða- og innkaupalausna hjá Origo), Ægir Páll Friðbertsson (Forstjóri Iceland Seafood). Bransasögur úr sjálfbærnifrumskóginum Sérfræðingur og þátttakendur ræða reynslu af innleiðingu upplýsingagjafar um sjálfbærnimál, hvernig byrjaði þetta, hvað kom á óvart, hvað var erfitt og hvað einfalt, í hverju felst flækjustigið, hvert er viðhorfið eftir að verkinu er “lokið” og hvernig sjá þátttakendur fyrir sér að verkefnið horfi við fjárfestum, stærri fyrirtækjum og smærri birgjum. Umræðustjóri: Dr. Hafþór Ægir Sigurjónsson (Forstöðumaður sjálfbærniteymis KPMG)Þátttakendur í málstofu: Fyrirtækin Festi og Dagar fara yfir vegferð sína í sjálfbærnimálum. Sveigjanlegur orkumarkaður Framtíð raforkumarkaðar á Íslandi, áhrif á íslensk fyrirtæki og þau tækifæri sem felast í virkum orkumarkaði og sveigjanlegri starfsemi. Umræðustjóri: Bjarni Már Gylfason (Upplýsingafulltrúi Rio Tinto á Íslandi)Þátttakendur í málstofu: Katrín Olga Jóhannesdóttir (Framkvæmdastjóri Elmu Orkuviðskipta), Ólafur Davíð Guðmundsson (Tæknistjóri rafmagns hjá Orkunni), Íris Baldursdóttir (Framkvæmdastjóri og annar stofnenda Snerpu Power), Björn Brynjúlfsson (Framkvæmdastjóri Borealis Data Center). Lota 2 (kl. 15:10- 15:50) Grænir hvatar, grænni framkvæmdir Rætt verður um tækifæri í grænni framkvæmdastöðum og árangur í því að skila framkvæmdastað sem næst upprunalegu ástandi. Fulltrúar verkkaupa og fyrirtækja í byggingar- og mannvirkjaiðnaði sem hafa haft frumkvæði að framkvæmdum sem hafa jákvæð umhverfisáhrif, deila reynslu sinni. Farið verður yfir tækifæri, áskoranir og hindranir sem torvelda umhverfisvænar framkvæmdir og hvað þarf til að ryðja þessum hindrunum úr vegi. Umræðustjóri: Jóhanna Klara Stefánsdóttir (Sviðsstjóri mannvirkjasviðs hjá Samtökum Iðnaðarins)Þátttakendur í málstofu: Sigríður Ósk Bjarnadóttir (Framkvæmdastjóri umhverfismála hjá eignarhaldsfélaginu Hornsteini ehf.), Atli Þór Jónsson (Framkvæmdastjóri Borgarverks), Eiður Páll Birgisson (Landslagsarkitekt og meðeigandi Landslags), Baldur Hauksson (Deildarstjóri Tækniþróunar hjá Orkuveitunni). Erum við hætt við orkuskiptin? Áskoranir tengdar orkuskorti Hvernig standa orkuskiptin og hvaða áskorunum stöndum við frammi fyrir? Ný raforkuspá Landsnets, orkuskortur og horfur í orkugeiranum. Hvernig er jafnvægið milli orkuframleiðslu og orkunotkunar? Umræðustjóri: Almar Barja (Fagsviðsstjóri Samorku)Þátttakendur í málstofu: Gnýr Guðmundsson (Forstöðumaður kerfisþróunar hjá Landsneti), Tinna Traustadóttir (Framkvæmdastjóri sölu og þjónustu hjá Landsvirkjun) Guðrún Halla Finnsdóttir (Framkvæmdastjóri viðskiptaþróunar hjá Norðuráli) Græn framtíð á hjólum; endurnýting varahluta í bílaiðnaði Hvernig höfum við stuðlað að auknu framboði notaðra varahluta í ökutæki? Hver er núverandi staða og hverjar eru helstu áskoranir og tækifæri. Umræðustjóri: Gunnar Sveinn Magnússon (Meðeigandi og yfirmaður sjálfbærni- og loftslagsmála hjá Deliotte á Íslandi).Þátttakendur í málstofu: Aðalheiður Kristín Jóhannsdóttir (Netpartar), Björk Theodórsdóttir (Forstöðumaður munatjóna hjá Vís), Jóhannes Jóhannesson (Verkefnastjóri fræðslumála hjá BL), Sandra B. Jóhannsdóttir (Framkvæmdastjóri Úrvinnslusjóðs) Hvað er með þessar kolefniseiningar? Hvað eru kolefninseiningar og kolefnisbinding? Hvernig geta fyrirtækin nýtt sér vottaðar einingar í sinni vegferð í átt að kolefnishlutleysi og hvað ber að varast? Umræðustjóri: Alexandra Kjeld (Umhverfisverkfræðingur hjá Eflu)Þátttakendur í málstofu: Hilmar Gunnlaugsson (Stjórnarformaður Yggdrasil)
