Orkukostir færðir aftur í nýtingarflokk

Nú er til umfjöllunar á Alþingi tillaga til þingsályktunar um áætlun um vernd og orkunýtingu landsvæða, rammaáætlun. Í því samhengi er ástæða til að minna á að við afgreiðslu 2. áfanga rammaáætlunar á Alþingi í janúar 2013 voru sex orkukostir færðir úr nýtingarflokki í biðflokk. Um er að ræða Hvammsvirkjun, Holtavirkjun, Urriðafossvirkjun, Hágönguvirkjun I og II og Skrokkölduvirkjun. Áður höfðu tólf orkukostir verið færðir í átt frá nýtingu til verndar í lokuðu ferli innan tveggja ráðuneyta.

Samorka hefur ítrekað gagnrýnt þessa meðhöndlun á faglegum niðurstöðum 2. áfanga verkefnisstjórnar. Undir þá gagnrýni hafa ýmsir aðrir tekið, t.d. Samtök atvinnulífsins og Alþýðusamband Íslands. Samorka hefur þó aldrei haldið því fram að Alþingi hefði ekki lagalega heimild til að gera umræddar breytingar. Forsenda sáttar um málaflokkinn hefði hins vegar, að mati Samorku, falist í því að fylgt yrði faglegum niðurstöðum verkefnisstjórnar 2. áfanga rammaáætlunar.

Hagavatnsvirkjun og Hólmsárvirkjun við Atley
Tveir aðrir orkukostir, Hagavatnsvirkjun og Hólmsárvirkjun við Atley, höfðu talsverða sérstöðu í niðurstöðum verkefnisstjórnar og í umfjöllun nefndarálits þáverandi meirihluta umhverfis- og samgöngunefndar Alþingis, þar sem tiltekin gögn höfðu misfarist í fórum verkefnisstjórnar og ákveðnum fyrirvörum því ekki svarað. Báðir fengu kostirnir engu að síður jákvæða umfjöllun í verkefnisstjórn og í kjölfarið hefur komið í ljós að þegar lágu fyrir gögn sem svara með jákvæðum hætti fyrrnefndum fyrirvörum. Í skipunarbréfi núverandi verkefnisstjórnar, dags. 25. mars 2013, var henni gert að skila áfangaskýrslu innan árs þar sem sérstaklega skyldi gerð grein fyrir ofangreindum átta orkukostum. Síðar var gefinn út viðauki við skipunarbréfið, dags. 12. júlí 2013, þar sem verkefnisstjórn var falið að fjalla svo fljótt sem auðið væri um umrædda átta kosti.

Samkvæmt breytingartillögu við þingsályktunartillöguna sem nú er til umfjöllunar á Alþingi verða alls fimm af þessum átta orkukostum færðir í nýtingarflokk. Að mati Samorku væri rétt að færa alla átta kostina í nýtingarflokk, en sex þeirra hafði þegar verið raðað þangað fyrir afgreiðslu Alþingis í janúar 2013 og um hina tvo gilda afar sérstakar aðstæður og ekki efni til að viðkomandi kostum sé haldið í biðstöðu til fjölda ára.

Nýtingarflokkur ekki sama og virkjunarframkvæmdir
Rétt er að minna á, að röðun orkukosts í nýtingarflokk rammaáætlunar þýðir ekki að hafist verði handa við að virkja. Að lokinni röðun í nýtingarflokk tekur við vandað, faglegt og lýðræðislegt stjórnsýsluferli mats á umhverfisáhrifum framkvæmda, auk skipulagsferla og ferla leyfisveitinga. Út úr þeim ferlum getur hæglega komið sú niðurstaða að ekkert verði af umræddum framkvæmdum, eða að á upphaflegum hugmyndum verði gerðar verulegar breytingar og kveðið á um að grípa þurfi til ýmiss konar mótvægisaðgerða.

Þættirnir Orka Landsins á N4

Sjónvarpsstöðin N4 mun á næstunni sýna þættina Orka Landsins, sem fjalla um orkunýtingu og veitustarfsemi í landinu. Þættirnir eru unnir í samstarfi við Samorku, Orkustofnun og Orkusetur. Fyrsti þátturinn verður sýndur á N4 mánudaginn 18.maí kl. 18.30 (endursýndur á klukkustunda fresti) og fjallar um vatn. Næstu 6 mánudaga heldur þáttaröðin áfram og þá verður fjallað um raforku, jarðvarma og eldsneyti. Hér má sjá stiklu úr þáttunum og frekari upplýsingar má nálgast á heimasíðu N4.

Virkjun sjávarorku verði hagkvæm um eða eftir miðja öldina

Gróft reiknað er kostnaður við virkjun sjávarorku nú um 20 sinnum hærri en við hefðbundna vatnsaflsvirkjun. Mikil framþróun er hins vegar í rannsóknum á beislun sjávarorku og má reikna með að á næstu 30 árum verði miklar framfarir á þessu sviði. Fyrirsjáanlegt er því að kostnaður við virkjun sjávarorku mun fara lækkandi samhliða því að spár gera ráð fyrir að orkuverð muni hækka. Má því reikna með að virkjun sjávarorku geti orðið hagkvæmur kostur um eða eftir miðja öldina. Þetta eru helstu niðurstöður greinargerðar sem sérfræðingahópur hefur skilað til atvinnuvegaráðuneytisins. Sjá nánar á vef ráðuneytisins.

Horfur á stórauknum arðgreiðslum Landsvirkjunar

Fjárhagsstaða Landsvirkjunar hefur styrkst mikið undanfarin ár og að óbreyttu ætti fyrirtækið að geta greitt 10-20 milljarða króna á ári í arð til eiganda síns, íslenska ríkisins, innan fárra ára. Sú upphæð gæti þó orðið mun hærri við breyttar forsendur, t.d. með tilkomu sæstrengs til Evrópu. Þetta er meðal þess sem fram kom í erindi Harðar Arnarsonar, forstjóra Landsvirkjunar, á ársfundi fyrirtækisins í Hörpu á 50 ára afmælisári þess. Erindi Harðar má nálgast hér á vef Landsvirkjunar, og upptökur af öllum fundinum og erindi hans er að finna hér, m.a. ávarp Bjarna Benediktssonar fjármála- og efnahagsráðherra þar sem hann fjallaði um stofnun sérstaks orkuauðlindasjóðs.

Varaafl og snjallnet á Vestfjörðum

Tekin hafa verið í notkun ný varaaflstöð Landsnets, nýtt tengivirki Landsnets og Orkubús Vestfjarða í Bolungarvík og snjallnetskerfi fyrir Vestfirði, sem er samheiti yfir ýmsar tækninýjungar á sviði flutnings og dreifingar raforku á svæðinu. Þessar framkvæmdir og nýjungar hafa í för með sér að svonefndur straumleysistími styttist til muna og raforkuöryggi Vestfjarða eflist. Aukin raforkuframleiðsla á svæðinu er þó enn talin forsenda þess að hægt verði að tryggja ásættanlegt raforkuöryggi Vestfjarða til framtíðar. Sjá nánar á vef Landsnets.

Námskeið Set ehf. HEF & Samorku á Egilsstöðum 11.-12. maí

Set ehf, í samstarfi við Hitaveitu Egilsstaða og Fella og Samorku, mun dagana 11.-12. maí halda námskeið á Egilsstöðum. Á námskeiðinu verður á einum degi farið yfir samsetningu og frágang á einangrun hitaveituröra, og á öðrum degi farið yfir samsuðu á PE plaströrum, þ.e. spegilsuðu, rafsuðu og þráðsuðu.

Kostnaður við þátttöku er 24.000 kr. fyrir hvern þátttakanda. Takmarkaður fjöldi er á námskeiðið og fer skráning þátttakenda fram hjá Samorku í netfangið the@samorka.is og í síma 588 4430. Við vekjum athygli á því að samskonar námskeið verður einnig haldið í haust, þá bæði í samstarfi við Norðurorku á Akureyri og á suðvesturhorninu.

Opinn ársfundur Landsvirkjunar 5. maí

Landsvirkjun heldur opinn ársfund á 50. afmælisári sínu þriðjudaginn 5. maí í Hörpu. Ársskýrsla fyrirtækisins fyrir árið 2014 er komin á netið, en þar má nálgast ýmsar upplýsingar á mjög aðgengilegan hátt. m.a. í myndböndum og skýringarmyndum, t.d. umfjöllun um ferli rammaáætlunar og um sæstrengsverkefnið. Fram kemur m.a. að eftirspurn eftir raforku á Íslandi fer vaxandi og framtíðarspár benda til að á næstu árum muni hún aukast enn frekar. Sjá nánar á vef Landsvirkjunar.

Græn orka og ferðamenn

Fréttablaðsgrein Gústafs Adolfs Skúlasonar:

Græn orka og ferðamenn

Erlendum ferðamönnum hefur fjölgað mjög mikið á Íslandi undanfarin ár. Íslensk orkufyrirtæki fara ekki varhluta af því, enda heimsækja nú á annað hundrað þúsund manns íslenskar virkjanir og tengd mannvirki á ári hverju. Er þá ekki vísað til tengdra mannvirkja á borð við Bláa lónið, Perluna eða Jarðböðin við Mývatn, sem eru gríðarlega vinsælir viðkomustaðir ferðamanna og grundvallast alfarið á nýtingu grænnar orku. Aðgangur að hálendi Íslands grundvallast jafnframt að stóru leyti á vegagerð sem tengist nýtingu grænnar orku.

Náttúra Íslands hefur mikið aðdráttarafl og oft er vísað til könnunar Ferðamálastofu þar sem 80% aðspurðra ferðamanna segja íslenska náttúru hafa haft mikil áhrif á ákvörðun þeirra um að ferðast til Íslands. Hægt er að velja nokkur svör við þessari spurningu og þannig nefnir t.d. 41% svarenda íslenska menningu og sögu, 17% nefna lágt flugfargjald o.s.frv., líkt og sjá má í töflunni hér fyrir neðan. Samtala svarhlutfalla er þannig ekki 100%, heldur 209%. Samorka hefur óskað eftir því að Ferðamálastofa bæti svarmöguleika við þessa spurningu: grænni orku.

Hluti af ímynd landsins
Íslenskt orkukerfi er algerlega einstakt í veröldinni og græna orkan mikilvægur hluti af ímynd landsins, enda henni gjarnan tjaldað til í hvers kyns landkynningarefni. Hér byggist svo gott sem öll raforkunotkun og húshitun á grænum, endurnýjanlegum orkugjöfum, á meðan flest önnur lönd þurfa að stærstum hluta að treysta á brennslu jarðefnaeldsneyta á borð olíu og kol, og/eða á kjarnorku. Að mati Samorku væri því afar fróðlegt að fá fram mælingu á vægi grænu orkunnar, einu helsta sérkenni landsins, við val ferðamanna á Íslandi sem áfangastað.

 

Hvað af eftirfarandi hafði mikil áhrif á ákvörðun þína um að ferðast til Íslands?*

Íslensk náttúra 80%
Íslensk menning/saga 41%
Gott tilboð/lágt flugfargjald 17%
Möguleikinn á viðkomu á Íslandi 14%
Vinir/ættingjar á Íslandi  13%
Dekur og vellíðan 12%
Sérstakur viðburður á Íslandi  10%
…og 6 svarmöguleikar til viðbótar
Samtals 209%

* Úr könnun Ferðamálastofu

 

Skráning hafin á Fagfund hita-, vatns- og fráveitna

Skráning er hafin á Fagfund Samorku, sem verður haldinn á Hótel Borgarnesi dagana 28. og 29. maí næstkomandi. Að þessu sinni verður fjallað um málefni hita-, vatns- og fráveitna, auk þess sem fjallað verður um öryggismál, umhverfismál, jarðhita, laga- og regluumhverfi orku- og veitufyrirtækja o.fl.