Author: Lovísa Árnadóttir

Samorka styður frumvarp um endurgreiðslu virðisaukaskatts vegna fráveituframkvæmda

Á aðalfundi Samorku þann 6. mars 2019 var eftirfarandi ályktun um fráveitumál samþykkt:

Samorka hvetur til þess að ríkið stuðli að uppbyggingu hreinsimannvirkja og úrbótum í fráveitumálum þar sem þörf er á með því að taka upp endurgreiðslu á virðisaukaskatti vegna fráveituframkvæmda. Mikið hefur áunnist á síðustu áratugum í uppbyggingu fráveitna og urðu framfarir mestar á þeim tíma sem slíkt endurgreiðslukerfi var í gildi.

Fráveitumál eru eitt mikilvægasta umhverfismál samtímans. Á undanförnum áratugum hefur grettistaki verið lyft í að fjölga skólphreinsistöðvum um land allt. Á árunum 1992-2005 fór hlutfall landsmanna sem skólp er hreinsað hjá úr 6% í 68%. Árið 2017 var hlutfallið komið í 77%.

Gera má enn betur í fráveitumálum um land allt. Í skýrslu Samtaka iðnaðarins um stöðu innviða í landinu, sem kom út í október 2017, kom fram að fjárfestinga væri hvað sárast þörf í fráveitu og vegakerfi. Bæta þyrfti ástand lagnakerfanna, klára að hreinsa skólp og að styrkja þurfi kerfið til að draga úr flóðahættu. Þetta kosti á bilinu 50-80 milljarða. Þar af kostar aukin skólphreinsun um 20 milljarða.

Stórar framkvæmdir eru þung fjárhagsleg byrði fyrir sveitarfélög, sér í lagi þau sem eru lítil og meðalstór og er þar með steinn í götu þess að allir landsmenn búi við góða fráveitu. Það ætti því að skoða frekari aðkomu ríkisins að kostnaði við fráveituframkvæmdir, til dæmis með endurgreiðslu virðisaukaskatts.

Á Alþingi hefur verið lagt frumvarp til laga um breytingu á lögum virðisaukaskatt (171. mál). Í frumvarpinu kemur fram að það „felur í sér að sveitarfélög fái framvegis fulla endurgreiðslu á virðisaukaskatti vegna fráveituframkvæmda“. Þá kemur einnig fram að kostnaður ríkisins vegna frumvarpsins sé óverulegur þar sem ólíklegt þyki að sveitarfélögin leggi í fjárfrekar framkvæmdir á þessu sviði án fjárhagslegs stuðnings ríkisins. Samorka hvetur til þess að frumvarp þetta nái fram að ganga.

Samorka styður innleiðingu þriðja orkupakkans

Á aðalfundi Samorku, samtaka orku- og veitufyrirtækja, þann 6. mars 2019 var eftirfarandi ályktun samþykkt:

Á árinu 2003 tóku ný raforkulög gildi og aðskilnaður var gerður milli samkeppnisstarfssemi og sérleyfisstarfsemi. Með þeim voru innleidd ákvæði tilskipana Evrópusambandsins í raforkumálum og þá einkum um að þróa markað með raforku þannig að samkeppni tryggi lægsta verð til neytenda. Sömuleiðis voru strangar reglur settar um sérleyfisstarfsemina og verðlagningu á flutningi og dreifingu raforku með hag neytenda í huga. Frekari þróun á þessari löggjöf, sem jafnan er nefnd þriðji orkupakkinn, felur í sér aukið sjálfstæði eftirlitsaðila, frekari kröfur um aðskilnað milli sérleyfisþátta og samkeppnisþátta og þar með að efla raforkumarkaðinn. Með framangreinda meginþætti í huga styður Samorka innleiðingu á þriðja orkupakkanum.

Nánari upplýsingar um þriðja orkupakkann.

Orkustefna er leiðarljós

Aðalfundur Samorku, sem haldinn var 6. mars 2019 á Grand hótel Reykjavík, ályktaði um orkustefnu:

Á sama tíma og heimurinn stendur frammi fyrir miklum áskorunum í umhverfismálum er ljóst að tækifæri Íslendinga til jákvæðra aðgerða eru einstök. Landið er ríkt af auðlindum sem gerir okkur kleift að ganga bjartsýn inn í næstu orkuskipti.

Sem aldrei fyrr er samfélag okkar, heimili, atvinnurekstur og þjónusta, grundvallað á orku. Orku- og veitufyrirtækin reka samfélags¬lega mikilvæga innviði sem jafnframt eru grunnur að rekstri annarra mikilvægra innviða.

Skýr stefnumörkun í orkumálum er því afar mikilvæg og fagnaðarefni að vinna við orkustefnu sé nú hafin hjá ríkistjórn Íslands.

Orkustefna þarf að tryggja orkuöryggi landsmanna, nægt framboð af orku sem uppfyllir þarfir þjóðarinnar, að hér sé skilvirkt og hagkvæmt regluverk og traustir orkuinnviðir. Hafa þarf í huga að orkuöryggi snýr bæði að raforku og heitu vatni.

Orkustefna þarf að styðja við að orkuframleiðsla verði áfram ein af grunnstoðum efnahags- og samkeppnishæfni þjóðarinnar um leið og hún gerir íslenskum stjórnvöldum kleift að standa við alþjóðlegar skuldbindingar í loftslagsmálum. Orkustefna þarf þannig að vera skýrt leiðarljós inn í sjálfbæra framtíð.

Dagur kalda vatnsins

Hreint neysluvatn er mikil auðlind

Í dag 22. mars er alþjóðlegur dagur kalda vatnsins. Þema dagsins í ár er aðgengi að neysluvatni.

Á Íslandi búum við við afar gott aðgengi að hreinu neysluvatni, sem stuðlar að heilbrigði allra landsmanna. Vatnið er okkar helsta auðlind.

Meðalnotkun heimilis í Reykjavík er 165 lítrar af köldu vatni á dag á hvern einstakling, sem er það hæsta sem gerist á Norðurlöndunum. Vatnsnotkun í iðnaði er miklu meiri en heimilisnotkun. Sérstaklega á þetta við um fiskiðnaðinn þar sem mikið vatn er notað til að þvo og kæla fiskinn. Til fiskeldis, iðnaðar, neysluvatns, húshitunar og fleira nýtast 10 rúmmetrar af ferskvatni á sekúndu, eða um tvöfalt rennslu Elliðaánna. Það magn er þó minna en 1% auðlindarinnar á landinu.

Milljarðar manna um allan heim búa ekki svo vel að hafa aðgengi að hreinu neysluvatni og er það eitt af sjálfbærnimarkmiðum Sameinuðu þjóðanna að breyta því fyrir árið 2030.

Á vef Samorku fá finna fleiri upplýsingar um vatnið okkar.

Til hamingju með dag kalda vatnsins!

Konur viðmælendur í 30% tilfella

Konur eru töluvert sjaldnar viðmælendur en karlar í fréttum ljósvakamiðla um orkumál, eða í aðeins 30% tilfella. Þetta kynjahlutfall er lægra en almennt gerist í fréttum ljósvakamiðla.

Þetta kemur fram í Fjölmiðlalykli fyrir árið 2018, sem félagið Konur í orkumálum hefur birt og sýnir tölfræði um kynjaskiptingu viðmælenda í fréttum ljósvakamiðla um orkumál á árinu 2018. Gögnin eru unnin upp úr greiningu Fjölmiðlavaktar Creditinfo.

Nokkur munur reyndist á kynjaskiptingu viðmælenda fyrri hluta árs og síðari hluta árs. Skýringin liggur í tvöföldun á fréttum sem tengjast Orku náttúrunnar á haustmánuðum og fjölgun kvenviðmælenda vegna málsins.

Harpa Þórunn Pétursdóttir, formaður Kvenna í orkumálum, segir mikilvægt að varpa ljósi á þessa tölfræði því hún endurspegli ásýnd geirans, hverjir eru talsmenn orkumála og fyrirmyndir.

„Það er mikilvægt að við séum öll meðvituð um þessi ójöfnu hlutföll þar sem verulega hallar á kvenviðmælendur og því er hér verk að vinna við að rétta þessa stöðu af.“ segir Harpa.

Stefnt er að því að gefa Fjölmiðlalykil KíO reglulega og fylgjast þannig með þróuninni.

Fjölmiðlalykill KÍO 2018Download

Konur í orkumálum er félag kvenna í orkugeiranum og eru félagskonur- og menn úr aðildarfélögum Samorku en einnig öðrum fyrirtækjum og stofnunum svo sem háskólaumhverfinu, rannsóknarstofnunum og ráðgjafastofum af ýmsum toga.

Fyrirlesarar óskast á alþjóðlega hitaveituráðstefnu

Dagana 23. – 25. október 2019 verður alþjóðlega hitaveituráðstefnan „Sustainble District Energy Conference“ haldin í Reykjavík. Ráðstefnan fer fram í fyrsta skipti hér á landi en tilgangur hennar er að vera samstarfsvettvangur Evrópuþjóða í rannsóknum og þróun á endurnýjanlegum orkugjöfum. Samorka, samtök orku- og veitufyrirtækja á Íslandi heldur ráðstefnuna í samstarfi við íslenska orkuklasann.

Óskað er eftir áhugaverðum fyrirlestrum á ráðstefnuna og opnað hefur verið fyrir tillögur á heimasíðu ráðstefnunnar, sdec.is. Í boði eru fjölbreytt umfjöllunarefni og mega erindin vera bæði um efni vísindalegra greina eða rannsókna, sem og byggð á reynslu fyrirlesarans. Frestur til að skila inn tillögu að erindi er 1. apríl 2019. Erindin verða flutt á ensku á ráðstefnunni.

Samhliða ráðstefnunni verða verðlaunin „Global District Energy climate Awards“ veitt í sjötta skipti. Verðlaunin eru veitt þeim sem þykja skara framúr í vinnslu og nýtingu á endurnýjanlegri orku. Það eru samtökin „Euroheat & Power“ og „EGEC (European Geothermal Energy Concil)“ sem standa að verðlaununum en bæði samtökin hafa það að markmiði að auka samkeppnishæfni endurnýjanlegra orkugjafa.

Orkustefna mikilvæg fyrir alla

Orkustefna í mótun var umfjöllunarefni ársfundar Samorku sem haldinn var miðvikudaginn 6. mars á Grand hótel í Reykjavík.

Myndband Samorku um þær spurningar sem orkustefna þarf að taka á

Guðrún Sævarsdóttir, formaður starfshóps stjórnvalda um mótun orkustefnu fyrir Ísland, Páll Erland, framkvæmdastjóri Samorku og Toril Johanne Svaan, deildarstjóri í norska orkumálaráðuneytinu, fluttu erindi og fjölluðu meðal annars um þeirra hluta sem orkustefnu er ætlað að taka mið af, hvaða spurningum orkustefna þarf að svara og reynslu Noregs af mótun sinnar orkustefnu.

Þórdís Kolbrún Reykfjörð Gylfadóttir, ráðherra ferðamála-, iðnaðar- og nýsköpunar, ávarpaði fundargesti sem og Helgi Jóhannesson, formaður stjórnar Samorku.

Guðrún Sævarsdóttir sagði frá vinnu starfshóps um mótun orkustefnu og hvert upplegg hans væri frá stjórnvöldum.

Í erindi Guðrúnar kom meðal annars fram að orkustefnu væri meðal annars uppálagt að styðja við orkuskipti í samgöngum og önnur loftslagsmarkmið Íslands.

Páll Erland, framkvæmdastjóri Samorku, ræddi um mikilvægi þess að áherslur orkustefnu væru skýrar og þjóðinni kunnar. Nefndi hann meðal annars orkuöryggi þjóðarinnar, samkeppnishæfni og loftslagsmál sem orkustefna þyrfti að taka á og tryggja þyrfti samfélaginu öllu ávinninginn af orku- og auðlindanýtingu.

„Markmið orkufyrirtækjanna er ekki að virkja sem allra mest, heldur að uppfylla þarfir þjóðarinnar“ sagði Páll meðal annars í erindi sínu.

Toril Svaan deildi reynslu Norðmanna af mótun orkustefnu, hvaða þátta þeir hafi litið til við gerð hennar og helstu áherslna.

Toril Svaan sagði frá reynslu Norðmanna við mótun orkustefnu þar í landi

Í ávarpi sínu sagði Þórdís Kolbrún, ráðherra, meðal annars lengi hafa verið kallað eftir mótun heildstæðrar orkustefnu og gerð hennar væri líklega það mikilvægasta sem við stæðum frammi fyrir á sviði orkumála og auðlindanýtingar almennt.

Ávarp Þórdísar Kolbrúnar, ráðherra ferðamála-, iðnaðar- og nýsköpunar

Helgi Jóhannesson, formaður stjórnar Samorku sagði í opnunarávarpi að orkustefna yrði að vera leiðarljós inn í framtíðina.

Húsfyllir var á fundinum, enda um mikilvægt umræðuefni að ræða þar sem orkustefna verður leiðarljós í orkumálum landsins inn í framtíðina. Hér má sjá myndir frá fundinum.

Helgi endurkjörinn formaður

Helgi Jóhannesson, forstjóri Norðurorku, var í dag endurkjörinn formaður stjórnar Samorku á aðalfundi samtakanna, sem haldinn var á Grand hótel Reykjavík. Þá var Ásgeir Margeirsson, forstjóri HS Orku, einnig endurkjörinn í stjórn samtakanna til tveggja ára.

Berglind Rán Ólafsdóttir, framkvæmdastjóri Orku náttúrunnar, var kosin í stjórn Samorku í fyrsta sinn. Berglind var kjörin til tveggja ára.

Í stjórn sitja jafnframt áfram þau Guðmundur Ingi Ásmundsson, forstjóri Landsnets, Inga Dóra Hrólfsdóttir, framkvæmdastjóri Veitna, Jóhanna B. Hansen, bæjarverkfræðingur Mosfellsbæjar og Ragna Árnadóttir aðstoðarforstjóri Landsvirkjunar.

Harpa Þuríður Böðvarsdóttir, Veitum og Indriði Þór Einarsson, Skagafjarðarveitum koma ný inn sem varamenn í stjórn Samorku. Áfram sitja sem varamenn þau Elías Jónatansson, Orkubúi Vestfjarða, Guðbjörg Marteinsdóttir, RARIK og Hörður Arnarson, Landsvirkjun.

Konur skipa áfram meirihluta aðalmanna stjórnar Samorku. Að varamönnum meðtöldum er jafnt hlutfall kynja.

Stjórn Samorku, að loknum aðalfundi 2019, skipa:

Aðalmenn:
Ásgeir Margeirsson, HS Orku
Berglind Rán Ólafsdóttir, Orku náttúrunnar
Guðmundur Ingi Ásmundsson, Landsneti
Helgi Jóhannesson, Norðurorku, formaður stjórnar
Inga Dóra Hrólfsdóttir, Veitum
Jóhanna B. Hansen, Mosfellsbæ
Ragna Árnadóttir, Landsvirkjun

Varamenn:
Elías Jónatansson, Orkubúi Vestfjarða
Guðbjörg Marteinsdóttir, RARIK
Harpa Þuríður Böðvarsdóttir, Veitum
Hörður Arnarson, Landsvirkjun,
Indriði Þór Einarsson, Skagafjarðarveitum

Berglind Rán Ólafsdóttir ráðin framkvæmdastjóri ON

Stjórn Orku náttúrunnar (ON) hefur ráðið Berglindi Rán Ólafsdóttur framkvæmdastjóra fyrirtækisins. Berglind hefur gengt starfinu tímabundið frá því í september síðastliðnum en það var auglýst laust til umsóknar í byrjun þessa árs.
Berglind er sameindalíffræðingur með MBA próf frá IESE í Barcelona. Hún var ráðin til Orku náttúrunnar á árinu 2017 sem forstöðumaður fyrirtækjamarkaða og hafði þá meira en áratugarreynslu af viðskiptaþróun meðal annars hjá Landsvirkjun, Medis og Íslenskri erfðagreiningu.

Orka náttúrunnar er stærsta orkufyrirtæki landsins á sviði jarðvarma og vinnur rafmagn og heitt vatn í virkjunum á Nesjavöllum og Hellisheiði auk raforkuvinnslu í Andakílsárvirkjun. ON er þjónustufyrirtæki með viðskiptavini um allt land og býður heimilum og fyrirtækjum eingöngu upp á vottaða endurnýjanlegra orku.

Fyrirtækið er leiðandi í uppbyggingu innviða fyrir orkuskipti í samgöngum hér á landi og rekur 50 hlöður fyrir rafbílaeigendur um allt land. Árleg velta fyrirtækisins nemur um 20 milljörðum króna og starfsfólk er liðlega 80 talsins. Formaður stjórnar ON er Hildigunnur H. Thorsteinsson, verkfræðingur og framkvæmdastjóri þróunarsviðs Orkuveitu Reykjavíkur.

BEIN ÚTSENDING: Orkustefna í mótun

Opinn ársfundur Samorku verður haldinn 6. mars kl. 15 í Háteig á Grand hótel Reykjavík.

Á fundinum verður orkustefna fyrir Ísland til umfjöllunar. Hverjar verða áherslur Íslands til framtíðar í orkumálum?

Dagskrá:

Ávarp – Helgi Jóhannesson, formaður Samorku
Ávarp – Þórdís Kolbrún Reykfjörð Gylfadóttir, ferðamála-, iðnaðar- og nýsköpunarráðherra
Mótun orkustefnu Íslands – Guðrún Sævarsdóttir, formaður starfshóps stjórnvalda um gerð orkustefnu
Mikilvægi orkustefnu  – Páll Erland, framkvæmdastjóri Samorku
Creating Energy Policy: Experience from Norway – Toril Johanne Svaan, deildarstjóri í orkumálaráðuneyti Noregs
 
Fundarstjóri: Guðrún Erla Jónsdóttir, stefnustjóri Orkuveitu Reykjavíkur

Í lok fundar verður boðið upp á léttar veitingar. Allir velkomnir, skráningar er óskað hér fyrir neðan.

Fyrr um daginn verður aðalfundur Samorku sem ætlaður er aðildarfélögum Samorku. Um hefðbundin aðalfundarstörf er að ræða.


    Ég mæti á aðalfund kl. 13 (fyrir aðildarfélög)
    Ég mæti á opinn ársfund kl. 15