Nýsköpun í hitaveitu verðlaunuð

Verðlaunahafar saman á sviðinu

Alþjóðlegu hitaveituverðlaunin Global District Energy Climate Awards voru afhent í sjötta sinn á Hilton Reykjavík Nordica í gær, samhliða ráðstefnunni Sustainable District Energy Conference. Samtökin Euroheat and Power standa fyrir verðlaununum og í þetta sinn í samstarfi við voru vinningshafar valdir í samstarfi við Alþjóðaorkumálastofnunina (IEA) og markmið Sameinuðu þjóðanna um sjálfbærar borgir og samfélög.

Fjölmargar tilnefningar bárust alls staðar að úr heiminum sem áttu allar það sameiginlegt að vera framlag til að bæta hitaveitu í nærsamfélagi sínu og skipta yfir í endurnýjanlega orku úr jarðefnaeldsneyti til að hita eða kæla húsnæði.

Fimm hitaveituverkefni voru verðlaunuð og tóku fulltrúar fyrirtækjanna við verðlaununum við hátíðlega athöfn í gær. Nánari upplýsingar um verkefnin og verðlaunahafana má sjá á heimasíðu Euroheat and Power.

Framtíð og möguleikar hitaveitu á SDEC 2019 í Reykjavík

Guðlaugur Þór Þórðarson, utanríkisráðherra, ávarpaði ráðstefnugesti við opnun hennar í morgun.

Alþjóðlega hitaveituráðstefnan SDEC 2019, Sustainable District Energy Conference, var sett á Hilton Reykjavik Nordica í morgun.

Ráðstefnan fer fram í fyrsta skipti hér á landi en tilgangur hennar er að vera samstarfsvettvangur Evrópuþjóða í rannsóknum og þróun á endurnýjanlegum orkugjöfum. Samorka, samtök orku- og veitufyrirtækja á Íslandi heldur ráðstefnuna í samstarfi við íslenska orkuklasann.

Samhliða ráðstefnunni verða verðlaunin Global District Energy Climate Awards veitt í sjötta skipti. Verðlaunin eru veitt þeim sem þykja skara framúr í vinnslu og nýtingu á endurnýjanlegri orku. Það eru samtökin Euroheat & Power og EGEC (European Geothermal Energy Concil) sem standa að verðlaununum en bæði samtökin hafa það að markmiði að auka samkeppnishæfni endurnýjanlegra orkugjafa.

Orkan sem fer í húshitun er um 50% allrar orkunotkunar í löndum Evrópusambandins og ríður því á að skipta út jarðefnaeldsneyti í endurnýjanlega orkugjafa til að kynda og kæla húsnæði. Ráðstefnan er vettvangur fyrir umræðu um hvernig skal unnið að því, fjármögnun verkefna á sviði hitaveitu og tæknilegar útfærslur.

Umfangsmikil dagskrá er í boði um stöðu og framtíðarmöguleika hitaveitu í heiminum, en dagskrána má finna á heimasíðu ráðstefnunnar.

 

Páll Erland, framkvæmdastjóri Samorku á SDEC 2019

 

Ráðstefnugestir á opnunarmálstofu SDEC 2019

Orkusalan framúrskarandi fyrirtæki

Aðstandendur Orkusölunnar Hafliði Ingason sölustjóri, Magnús Kristjánsson framkvæmdastjóri og Heiða Halldórsdóttir markaðsstjóri taka við viðurkenningu Creditinfo fyrir framúrskarandi fyrirtæki

Orkusalan er framúrskarandi fyrirtæki árið 2019. Framúrskarandi fyrirtæki byggja rekstur sinn á sterkum stoðum og efla hag fjárfesta og hluthafa. 2% íslenskra fyrirtækja ná markmiðum Creditinfo um framúrskarandi fyrirtæki árið 2019 og því um ánægjulega viðurkenningu að ræða.

Árlega vinnur Creditinfo greiningu á rekstri íslenskra fyrirtækja og veitir Framúrskarandi fyrirtækjum viðurkenningu fyrir árangur. Listinn var nú unninn í tíunda sinn og kynntur í Hörpu þann 23. október.

Umhverfisverðlaun atvinnulífsins til Brims og Krónunnar

Umhverfisfyrirtæki ársins er Brim en framtak ársins á sviði umhverfismála á Krónan. Umhverfisverðlaun atvinnulífsins voru afhent við hátíðlega athöfn á Umhverfisdegi atvinnulífsins miðvikudaginn 9. október.

Forseti Íslands, Guðni Th. Jóhannesson, afhenti verðlaunin.

Aðstandendur fyrirtæksisins Brim taka við verðlaununum fyrir Umhverfisfyrirtæki ársins
Gréta María Grétarsdóttir framkvæmdastjóri Krónunnar tekur við verðlaununum fyrir Umhverfisframtak ársins frá forseta Íslands og Rögnu Söru Jónsdóttur, formanni valnefndar

 

Bein útsending frá Umhvefisdegi atvinnulífsins

Umhverfisdagur atvinnulífsins er haldinn í fjórða sinn miðvikudaginn 9. október í Hörpu. Um árlegan viðburð er að ræða en að honum standa Samtök atvinnulífsins, Samorka, Samtök ferðaþjónustunnar, Samtök fjármálafyrirtækja, Samtök fyrirtækja í sjávarútvegi, Samtök iðnaðarins og Samtök verslunar og þjónustu.

Dagskrá samtakanna hefst kl. 8.30 og stendur til að verða 10 þegar gert verður kaffihlé. Forseti Íslands, Guðni Th. Jóhannesson, afhendir m.a. Umhverfisverðlaun atvinnulífsins 2019, fyrirtækjum sem hafa staðið sig vel í umhverfismálum. Veitt verða tvenn verðlaun. Annars vegar verður umhverfisfyrirtæki ársins og hins vegar framtak ársins verðlaunað.

Dagskráin heldur áfram meðal annars með hvetjandi sögum af fyrirtækjum kl. 10.30 og stendur til kl. 12.

Hér er hægt að fylgjast með beinni útsendingu frá fundinum (útsendingin virkjast kl. 7 að morgni miðvikudags)

DAGSKRÁ FYRRI HLUTA

Setning
Halldór Benjamín Þorbergsson, framkvæmdastjóri Samtaka atvinnulífsins

Samstarfsvettvangur atvinnulífs og stjórnvalda um loftslagsmál og grænar lausnir
Unnur Brá Konráðsdóttir, formaður samstarfsvettvangsins

Umhverfismál og auðlindanýting á Norðurslóðum
Heiðar Guðjónsson, formaður Efnahagsráðs Norðurskautsins

Loftslagsbreytingar, lífríki hafsins og auðlindir
Jens Garðar Helgason, formaður Samtaka fyrirtækja í sjávarútvegi

Tækifæri og áskoranir vegna loftslagsbreytinga
Brynjólfur Stefánsson, sjóðstjóri hjá Íslandssjóðum

Umhverfisverðlaun atvinnulífsins 2019
Forseti Íslands, Guðni Th. Jóhannesson, afhendir verðlaunin

Valnefnd verðlaunanna skipuðu Ragna Sara Jónsdóttir, Bryndís Skúladóttir og Sigurður M. Harðarson

Kaffihlé kl. 10-10.30

DAGSKRÁ SEINNI HLUTA

Jákvæðar fyrirmyndir
Októ Einarsson, stjórnarformaður Ölgerðarinnar
Gréta María Grétarsdóttir, framkvæmdastjóri Krónunnar
Þorsteinn Jóhannesson, framkvæmdastjóri Farfugla

Úrgangsmál, samkeppni og hringrásarhagkerfið
Bryndís Skúladóttir, verkfræðingur hjá VSÓ

Orkuskipti í flutninga- og hópferðabílum
Jón Björn Skúlason, framkvæmdastjóri Íslenskrar Nýorku

Aðlögun að loftslagsbreytingum
Gestur Pétursson, framkvæmdastjóri Veitna ohf.

12.00 Súpa, spjall og netagerð

Fundarstjóri er Lovísa Árnadóttir, upplýsingafulltrúi Samorku.

Kristín Linda Árnadóttir nýr aðstoðarforstjóri Landsvirkjunar

Kristín Linda Árnadóttir

Kristín Linda Árnadóttir hefur verið ráðin aðstoðarforstjóri Landsvirkjunar.

Kristín Linda hefur verið forstjóri Umhverfisstofnunar frá árinu 2008. Þar áður gegndi hún starfi sviðsstjóra lögfræði- og stjórnsýslusviðs stofnunarinnar og var staðgengill forstjóra. Hún starfaði sem lögfræðingur í umhverfisráðuneytinu á skrifstofu laga og upplýsingamála frá 1998 til 2007.

Kristín Linda lauk embættisprófi í lögfræði frá Háskóla Íslands árið 1998, meistaranámi í alþjóðlegum umhverfisfræðum (LUMES) frá Háskólanum í Lundi í Svíþjóð árið 2002 og LL.M. meistaragráðu í Evrópurétti við lagadeild Háskólans í Lundi árið 2003. Hún hefur lagt stund á stjórnunarnám við Saïd Business School í Oxford háskóla. Kristín var jafnframt um tíma stundakennari og prófdómari í námskeiðum í umhverfisrétti við háskólastofnanir á Íslandi.

Kristín Linda hefur tekið þátt í ýmsu alþjóðasamstarfi á vettvangi umhverfismála. Meðal annars sem fulltrúi Íslands í evrópsku neti ábyrgðaraðila á innleiðingu vatnatilskipunar Evrópusambandsins, evrópsku neti forstjóra evrópskra umhverfisstofnana, fulltrúi Íslands í stýrihópi um norræna umhverfismerkið Svaninn og stýrir nú vinnuhópi í Norðurskautsráðinu sem vinnur að því að draga úr losun sóts og metans (EGBMC) á norðurslóðum.

Þeistareykjavirkjun hlaut gullverðlaun IPMA

Þeistareykjavirkjun, jarðvarmavirkjun Landsvirkjunar á Norðausturlandi, hefur hlotið gullverðlaun Alþjóðasamtaka verkefnastjórnunarfélaga – IPMA Global Project Excellence Award. Verðlaunin eru stærstu verðlaun sem veitt eru í fagi verkefnastjórnunar á heimsvísu. Meginstef verðlaunanna í ár var sjálfbærni.

Þeistareykjavirkjun hlaut verðlaunin í flokknum „Large-Sized Projects“ – stór verkefni. Úrskurður dómnefndar tilgreinir sem helstu styrkleika verkefnisins framúrskarandi samskipti við hagsmunaaðila á undirbúnings- og framkvæmdastigi og samhentan verkefnishóp með áherslur á öryggis- og umhverfismál, í anda stefnu Landsvirkjunar um ábyrga nýtingu endurnýjanlegra orkuauðlinda með sjálfbærni að leiðarljósi.

Verðlaunin þykja mikill heiður fyrir Landsvirkjun og alla þá sem að verkefninu komu; starfsfólk, ráðgjafa og verktaka.

Um IPMA-verðlaunin
Hin alþjóðlega IPMA-verðlaunahátíð fór nú fram í 18. skipti og var haldin í Mexíkó í ár. Yfir 250 fagmenn á sviði verkefnastjórnunar, hvaðanæva að úr heiminum, sóttu hátíðina. Landsvirkjun sendi inn umsókn um að taka þátt í samkeppninni í mars á þessu ári og í framhaldinu kom hingað til lands fimm manna sendinefnd á vegum IPMA til að taka verkefnið út. Í úttektinni fólst meðal annars heimsókn á verkstað og ítarleg samtöl við innri og ytri hagsmunaaðila verkefnisins.

Um Þeistareykjastöð
Þeistareykjastöð er fyrsta jarðvarmastöðin sem Landsvirkjun hefur byggt frá grunni en hún samanstendur af tveimur 45 MW vélasamstæðum og er því alls 90 MW. Frá upphafi hönnunar og undirbúnings að uppbyggingu stöðvarinnar var meginmarkmiðið að reisa hagkvæma og áreiðanlega aflstöð sem tekur mið af umhverfi sínu og náttúru. Rekstur stöðvarinnar hefur gengið vel og er virkni búnaðar umfram væntingar.
Frumkvæði að nýtingu náttúruauðlindarinnar á Þeistareykjum kom frá heimamönnum, en sveitarfélög og íbúar stofnuðu Þeistareyki ehf. árið 1999. Landsvirkjun kom fyrst að verkefninu árið 2005 en hefur frá árinu 2011 haft forgöngu um undirbúning og framkvæmd þess.
Rannsóknir á jarðhitasvæðinu á Þeistareykjum teygja sig áratugi aftur í tímann. Við mat á umhverfisáhrifum var miðað við allt að 200 MW virkjun á svæðinu, en núverandi verkefni var um byggingu 90 MW virkjunar í tveimur áföngum. Framkvæmdir stóðu í rúm þrjú ár.
Þeistareykjastöð er fyrsta jarðvarmastöð í heimi sem metin hefur verið samkvæmt drögum að nýjum GSAP-matslykli um sjálfbærni jarðvarmavirkjana (Geothermal Sustainability Assessment Protocol). Niðurstöður matsskýrslunnar gáfu til kynna að undirbúningsferlið við Þeistareykjastöð hafi almennt fallið vel að alþjóðlegum viðmiðum um sjálfbæra þróun samkvæmt sjálfbærnisvísum lykilsins. Af þeim 17 vísum sem metnir voru fengu 11 þeirra hæstu einkunn sem lykillinn veitir, eða „proven best practice.“ Þá þykir verkefnið til fyrirmyndar m.a. hvað varðar samskipti og samráð við hagsmunaraðila og nýtingu á jarðhitaauðlindinni.

Algaennovation opnar í Jarðhitagarðinum

Algaennovation Iceland hefur opnað smáþörungaverksmiðju í Jarðhitagarðinum við Hellisheiðarvirkjun Orku náttúrunnar. Þetta er fyrsta fyrirtækið sem hefur starfsemi í Jarðhitagarði ON í Ölfusi.

Markmiðið með Jarðhitagarðinum er einmitt að breyta fjölbreyttum auðlindastraumum á jarðhitasvæðinu í verðmæti til framtíðar.

Frá opnun í Jarðhitagarðinum. Mynd:
Algaennovation

Algaennovation er alþjóðlegt hátæknifyrirtæki sem þróað hefur aðferð til að breyta orku í fæðu og nýtir til þess rafmagn, kalt- og heitt vatn beint frá ON Hellisheiðarvirkjun. Verkefnið er í raun það fyrsta sinnar tegundar í heiminum þar sem þessi umbreyting á sér stað með skilvirkari hætti en áður hefur þekkst. Þá er stefnt að því að starfsemin verði kolefnisneikvæð. Það byggist á því að meira koldíoxíð er notað til að næra þörungana í ræktuninni en framleiðslan í heild losar. Þá er tæknin hér á landi klæðskerasniðin utan um jarðhitaauðlindirnar sem eru til staðar á Íslandi.

Jarðhitagarður ON var settur á laggirnar með það að leiðarljósi að byggja upp samfélag fyrirtækja sem leggja áherslu á umhverfið, nýsköpun og tækniþróun. Jarðhitaauðlindin og nýting hennar í Hellisheiðarvirkjun gefa af sér marga strauma, ekki bara rafmagn heldur líka kalt og heitt ferskvatn, steinefnaríkt vatn og gastegundir. Þessir straumar eru ekki fullnýttir í dag og gefa mikla möguleika á framtíðarverðmætum.

Stofnfundur Samstarfsvettvangs um loftslagsmál og grænar lausnir

Samorka er stolt af því að vera eitt stofnfélaga að Samstarfsvettvangi um loftslagsmál og grænar lausnir, sem vinnur að því markmiði að efla samstarf atvinnulífs og stjórnvalda við að draga úr losun gróðurhúsalofttegunda og stuðla að kolefnishlutleysi árið 2040. Auk þess verður unnið með fyrirtækjum að markaðssetningu grænna lausna á alþjóðamarkaði og einnig á samráðsvettvangurinn að styðja við orðspor Íslands sem leiðandi lands á sviði sjálfbærni.

Húsfyllir var á stofnfundinum.

Stofnfundur Samstarfsvettvangsins var haldinn 19. september og var húsfyllir á Grand hótel, eða um 200 manns. Katrín Jakobsdóttir, forsætisráðherra, ávarpaði fundinn og sagði meðal annars:

„Í samstarfi atvinnulífs og stjórnvalda þurfum við að lágmarka kolefnisspor þeirrar vöru og þjónustu sem við bjóðum upp á, bæði hér heima fyrir og á erlendum mörkuðum. Samstarfsvettvangur atvinnulífs og stjórnvalda um grænar lausnir er innblásinn af bjartsýnis- og sóknaranda gagnvart stórri áskorun og trú á nýsköpun.”

Katrín Jakobsdóttir forsætisráðherra ávarpar fundinn.

Mikil áhersla hefur verið lögð á loftslagsmál hjá orku- og veitufyrirtækjum landsins og hefur nýsköpun á því sviði vakið heimsathygli. Árið 2018 settu fyrirtækin fram sameiginlega yfirlýsingu á ársfundi Samorku um kolefnishlutlausa orku- og veitustarfsemi árið 2040, fyrst allra stórra atvinnugreina. Þekkingin, reynslan og metnaðurinn innan orku- og veitufyrirtækjanna koma því til með að nýtast vel innan Samstarfsvettvangsins.

Yfirlýsing um kolefnishlutlausa orku- og veitustarfsemi árið 2040 afhent ráðherrum á ársfundi Samorku 2018

Halldór Benjamín Þorbergsson, framkvæmdastjóri Samtaka atvinnulífsins, sagði meðal annars í ávarpi sínu á stofnfundinum:

„Grænar lausnir spretta upp í fyrirtækjum landsins og skapa ómæld útflutningsverðmæti. Atvinnulífið styður eindregið markmið um kolefnishlutleysi hér á landi bæði með því að draga úr losun kolefnis og að auka bindingu þess í jarðlögum og gróðri.”

Að samstarfsvettvanginum standa forsætisráðuneytið, umhverfis- og auðlindaráðuneytið, utanríkisráðuneytið og atvinnuvega- og nýsköpunarráðuneytið, Samtök atvinnulífsins, Samtök iðnaðarins, Samorka, Orkuklasinn, Viðskiptaráð Íslands, Bændasamtök Íslands, háskólar og Íslandsstofa, auk fjölda fyrirtækja. Forstöðumaður vettvangsins er Eggert Benedikt Guðmundsson.

Heitt vatn fundið í Súgandafirði

Leit á vegum Orkubús Vestfjarða að auknum jarðhita að Laugum í Súgandafirði hefur nú borið árangur. Talsvert magn af heitu vatni streymir inn í borholuna á 940 metra dýpi og er það yfir væntingum. Holan er orðin 971 metra djúp, en ekki liggur fyrir enn hvert lokadýpið verður, þar sem reiknað er með að bora eitthvað dýpra.

Þetta kemur fram á vef Orkubús Vestfjarða.

Mynd frá Orkubúi Vestfjarða af loftdælingu þann 25. ágúst.

30 seklítrar af 63 gráðu heitu vatni

Mælingar og prófanir á næstu tveimur mánuðum munu leiða í ljós hvers vænta má af holunni til lengri tíma litið. Skammtímamælingar gefa þó til kynna talsvert meira magn en úr eldri vinnsluholu Orkubúsins. Fullsnemmt er að fullyrði nákvæmlega um magnið, en fyrstu vísbendingar gefa til kynna að um geti verið að ræða a.m.k. 30 l/sek. eða þrefalt til fjórfalt það magn sem eldri holan gaf. Hitastigið er núna 63°C og er reiknað með að það fari í a.m.k 67°C.

Allt bendir því til að hægt verði að nota jarðhitavatn eingöngu til að hita húsnæði á Súgandafirði, en í dag er þar rekin rafkynt hitaveita sem nýtir jarðhitaorku að hluta til.

Kostnaður á þriðja hundrað milljóna

Ellefu rannsóknarholur voru boraðar á árunum 2016 til 2018, til að ákveða staðsetningu á vinnsluholunni, en áður höfðu farið fram rannsóknir og rýni á eldri gögnum.

Vænta má að heildarkostnaður við verkefnið verði á þriðja hundrað milljónir króna. Þar er um að ræða kostnað við rannsóknir, borun á rannsóknarholum, úrvinnslu gagna og undirbúning og borun vinnsluholu.

Það er Ræktunarsamband Flóa og Skeiða sem sér um borun vinnsluholunnar og notar til verksins borinn „NASA“.