Fréttir

Gústaf Adolf Skúlason hefur tekið við stöðu framkvæmdastjóra Samorku af Eiríki Bogasyni, sem látið hefur af störfum að eigin ósk. Gústaf hefur gegnt stöðu aðstoðarframkvæmdastjóra samtakanna frá ársbyrjun 2007, en starfaði áður m.a. sem forstöðumaður hjá Samtökum atvinnulífsins, sérfræðingur á skrifstofu Alþingis og sem stundakennari við Háskóla Íslands. Gústaf er stjórnmálafræðingur að mennt, með BA gráðu frá Háskóla Íslands og M.Sc. gráðu frá London School of Economics.

Eiríkur mun áfram sinna verkefnum fyrir Samorku næstu misseri, einkum er varða málefni hita-, vatns- og fráveitna. Hann er rafmagnstæknifræðingur að mennt og hefur gegnt stöðu framkvæmdastjóra Samorku frá stofnun samtakanna árið 1995. Áður gegndi hann m.a. starfi veitustjóra í Vestmannaeyjum og sat í stjórn annars tveggja forvera Samorku, Sambands íslenskra rafveitna. Eiríkur er 66 ára gamall og lætur alfarið af störfum fyrir Samorku í byrjun næsta árs.

Styrkja þarf flutningkerfið verulega á komandi árum ef það á að vera í stakk búið til þess að mæta kröfum nútíma samfélags og ekki hamla þróun byggðar. Meðal annars er byggðalínan fulllestuð og framleiðslugeta sumra virkjana því vannýtt. Takmörkuð flutningsgeta gerir flutningskerfið vanbúið til að takast á við meiriháttar áföll. Gæði og öryggi orkuflutnings fullnægja ekki stöðlum og þessi staða hamlar þróun sumra byggða. Þetta kom fram í erindi Guðmundar Inga Ásmundssonar, aðstoðarforstjóra Landsnets, á aðalfundi Samorku. Hann segir uppbyggingu kerfisins hafa tafist, m.a. vegna andstöðu við háspennulínur. Gera þurfi úrbætur á skipulags- og leyfisferlinu þannig að það verði skilvirkara og tekið verði tillit til markmiða raforkulaga á öllum stigum skipulags- og leyfisferla.

Fiskimjölsverksmiðjur rafvæðast, ef flutningskerfið annar því
Að líkindum verða allar fiskimjölsverksmiðjur landsins rafvæddar á næstu árum að sögn Guðmundar Inga, ef flutningskerfi raforku annar því. Olíukostnaður myndi þá minnka um fimm milljarða á ári og útblástur CO2 um 120 þúsund tonn. Mögulegt er að tveir þriðju þessa magns verði  að raunveruleika á næstu þremur árum ef tekst að auka flutningsgetuna til verksmiðjanna.

77 milljarða fjárfesting
Fram kom í erindi Guðmundar Inga að gríðarleg endurnýjun er nauðsynleg við uppbyggingu kerfisins og áætlun gerir ráð fyrir fjárfestingu sem nemur 77 milljörðum króna næstu tíu árin. Þar er miðað við uppbyggingu á loftlínum. Verði farin leið jarðstrengja verður kostnaðurinn mun meiri.

Sjá erindi Guðmundar Inga Ásmundssonar.

Í ávarpi sínu á aðalfundi Samorku fjallaði Steingrímur J. Sigfússon, atvinnuvega- og nýsköpunarráðherra, m.a. um rammaáætlun, eignarhald orkufyrirtækja, sæstreng til Evrópu, orkuskipti og raflínur í jörð. Steingrímur sagðist algerlega ósammála ályktun aðalfundar Samorku þar sem lýst er vonbrigðum með rammaáætlun. Hann fjallaði um tækifæri með orkuútflutningi um sæstreng, en sagði jafnframt að ýmsu að hyggja í því sambandi. Sjá ræðupunkta Steingríms á vef atvinnuvega- og nýsköpunarráðuneytisins.

Ályktun aðalfundar Samorku:

Miklar fjárfestingar framundan – hámörkun arðsemi

Miklar fjárfestingar eru framundan við flutningskerfi raforku, sem þörf er á að efla og endurnýja. Á sama tíma hafa komið fram kröfur um að farin verði leið jarðstrengja í stað loftlína, sem á svo hárri spennu er alla jafna miklum mun dýrari framkvæmd. Aðalfundur Samorku minnir á að verulegur kostnaður við nauðsynlega endurnýjun flutningskerfisins birtist í reikningum til heimila, fyrirtækja og stofnana. Allar ákvarðanir um að fara leiðir sem fela í sér tugi milljarða króna í viðbótarkostnað munu óumflýjanlega endurspeglast í hærri reikningum til sömu aðila.

Þá hvetur Samorka  til þess að hérlendis fari fram víðtæk og opin umræða um leiðir til hámörkunar á arðsemi og verðmætasköpun af sölu endurnýjanlegrar orku. Athygli vekur að Norðmenn telja sín tækifæri af sölu endurnýjanlegrar orku jafn verðmæt og af sölu á olíu, en hérlendis er orkugetan í endurnýjanlegri orku þreföld á hvern íbúa miðað við Noreg. Íslendingar búa því að gríðarlegum tækifærum á þessu sviði.

Vonbrigði með rammaáætlun
Aðalfundur Samorku lýsir yfir vonbrigðum með niðurstöðu Alþingis um rammaáætlun, sem víkur í veigamiklum atriðum frá faglegri niðurstöðu verkefnisstjórnar. Margir hagkvæmustu og best rannsökuðu orkukostirnir, sem verkefnisstjórn raðaði ofarlega út frá sjónarhorni nýtingar, höfnuðu ýmist í biðflokki eða verndarflokki. Vandséð er að sátt geti orðið um þessa niðurstöðu, að mati Samorku.

Á aðalfundi Samorku var Tryggvi Þór Haraldsson forstjóri RARIK endurkjörinn formaður til tveggja ára, en hann tók við formennsku í samtökunum í febrúar 2011. Einnig voru endurkjörnir til stjórnarsetu þeir Bjarni Bjarnason forstjóri Orkuveitu Reykjavíkur, Hörður Arnarson forstjóri Landsvirkjunar og Júlíus Jónsson forstjóri HS Orku. Helgi Jóhannesson forstjóri Norðurorku kemur nýr inn sem varamaður í stjórn, en Ágúst Torfi Hauksson sagði af sér sem varamaður í stjórn á liðnu ári eftir að hann hætti störfum hjá Norðurorku. Einnig voru endurkjörnir sem varamenn í stjórn þeir Dagur Jónsson vatnsveitustjóri í Hafnarfirði og Guðmundur Davíðsson  framkvæmdastjóri Hitaveitu Egilsstaða og Fella. Öll voru þau kjörin til tveggja ára, nema Helgi sem var kjörinn til eins árs í stað Ágústar Torfa.

Fyrir sátu sem aðalmenn í stjórn, kjörin til tveggja ára á aðalfundi 2012, þau Guðrún Erla Jónsdóttir framkvæmdastjóri Orkuveitu Húsavíkur, Kristján Haraldsson orkubússtjóri Orkubús Vestfjarða og Þórður Guðmundsson forstjóri Landsnets.

Stjórn Samorku er þá þannig skipuð að loknum aðalfundi Samorku:

Aðalmenn:
Tryggvi Þór Haraldsson, RARIK, formaður
Bjarni Bjarnason, Orkuveitu Reykjavíkur
Guðrún Erla Jónsdóttir, Orkuveitu Húsavíkur
Hörður Arnarson, Landsvirkjun
Júlíus Jónsson, HS Orku
Kristján Haraldsson, Orkubúi Vestfjarða
Þórður Guðmundsson, Landsneti

Varamenn:
Dagur Jónsson, Vatnsveitu Hafnarfjarðar
Guðmundur Davíðsson, Hitaveitu Egilsstaða og Fella
Helgi Jóhannesson, Norðurorku

Aðalfundur Samorku verður haldinn á Grand Hótel Reykjavík föstudaginn 22. febrúar. Venjuleg aðalfundarstörf hefjast kl. 11:00 en skráning kl. 10:30.

13:30 Opin dagskrá aðalfundar Samorku, Hvammi:

Setning:  Formaður Samorku

Ávarp:     Steingrímur J. Sigfússon, atvinnuvegaráðherra
           
Erindi:     Langtímauppbygging flutningskerfis raforku
               Guðmundur Ingi Ásmundsson, aðstoðarforstjóri Landsnets

14:30      Kaffiveitingar í fundarlok
 

Orkuveita Reykjavíkur stendur fyrir málþingi um vatnsverndarmál laugardaginn 23. febrúar á Hótel Natura, Nauthólsvegi 52, milli klukkan 13:00-15:00. Sjá nánar á vef Orkuveitunnar.

Fréttablaðsgrein Gústafs Adolfs Skúlasonar:

Íslendingar framleiða nær tvöfalt meiri raforku á hvern íbúa en Norðmenn og höfum við þó gengið helmingi skemur í nýtingu okkar endurnýjanlegu orkulinda. Því vekur það athygli að Norðmenn telja jafn mikil tækifæri framundan í sölu á endurnýjanlegri orku um sæstreng og á sviði olíu- og gasútflutnings samanlagt.

Á nýliðnum ársfundi norsku Samtaka atvinnulífsins, sem forsætis- og orkumálaráðherrar Noregs tóku m.a. þátt í, ríkti mikil samstaða um áframhaldandi nýtingu orkuauðlinda − olíu, gass og vatnsafls. Fram kom að Norðmenn telja jafn mikil tækifæri framundan í sölu á endurnýjanlegri orku um sæstreng og á sviði olíu- og gasútflutnings. Þar vísast m.a. til þess að Alþjóðaorkustofnunin (IEA) telur að notkun raforku í heiminum muni aukast um 70% fram til ársins 2035, auk þess sem Evrópusambandið hyggst grípa til umfangsmikilla aðgerða í því skyni að auka hlut endurnýjanlegra orkugjafa. Þar gegna vind- og sólarorka stóru hlutverki. Þeir orkugjafar eru þó háðir miklum sveiflum og eygja Norðmenn ákveðin sóknarfæri í krafti vatnsaflsins til að tryggja meiri stöðugleika í framboði endurnýjanlegrar orku í Evrópu, með sölu á raforku um sæstrengi. Slíkir strengir hafa þegar verið lagðir til Danmerkur og Hollands og eru tveir til viðbótar, til Þýskalands og Bretlands, ráðgerðir innan fárra ára.

Græna orkan mun meiri hér, á hvern íbúa
Athygli vekur hve mikil tækifæri Norðmenn fjalla um á sviði útflutnings endurnýjanlegrar orku, en þótt þeir framleiði meira heildarmagn af raforku en Íslendingar er framleiðslan hér mun meiri á hvern íbúa talið, eða 54 megavattstundir á móti 30 í Noregi. Þá hafa Norðmenn þegar virkjað um tvo þriðju hluta af sinni orkugetu í vatnsafli, á meðan Íslendingar hafa virkjað um þriðjung af áætlaðri orkugetu landsins í vatnsafli og jarðhita.

Hlutfallslega séð verður því að ætla að tækifærin á sviði endurnýjanlegrar orku séu mun meiri hérlendis en í Noregi, þar sem þau eru nú talin jafnast á við tækifærin á sviði olíu- og gasútflutnings.

Samorka hefur fengið Maríu J. Gunnarsdóttur til að þýða og staðfæra forrit WHO (Alþjóðaheilbrigðisstofnunarinnar) um virkni innra eftirlits vatnsveitna. María var jafnframt leiðbeinandi á námskeiði Samorku um notkun forritsins, sem haldið var í lok október sl. Nú er hægt að nálgast á forritið á vef WHO.

Smellið á linkinn hér, eða afritið hann hér að neðan og límið inn í vafra. Þar er hægt að velja að hlaða niður (e. Download, hægra megin á síðunni) forritinu og vista sem excel skjal. Síðan er farið inn í excel-skjalið og upp í security warning, hakað við þar sem stendur enable this content (og þá fer rauða svæðið af). Loks er hægt að velja íslensku undir language, en þá er m.a. hægt að nálgast þar leiðbeiningar á íslensku.

Linkurinn á síðuna (ef ekki virkar að smella hér fyrir ofan):
http://www.who.int/water_sanitation_health/publications/wsp_qa_tool/en/index1.html

Fyrstu vindmyllur Landsvirkjunar voru gangsettar í hvínandi roki við hátíðlega athöfn fimmtudaginn 14. febrúar. Hörður Arnarson, forstjóri Landsvirkjunar, sagði við tilefnið að litið til framtíðar gæti vindorka orðið þriðja stoðin í orkukerfi Landsvirkjunar, ásamt vatnsafli og jarðvarma. Áhugavert væri að athuga hvernig vindorka nýttist Íslendingum í samspili með vatnsorku en sveigjanleiki vatnsorkunnar gæti aukið verðmæti vindorkunnar. Sjá nánar á vef Landsvirkjunar.