Íslensk fyrirtæki greiða lágt raforkuverð

Íslensk fyrirtæki greiða einn lægsta rafmagnsreikninginn í Evrópu. Fyrirtæki á Ítalíu, í Bretlandi og Þýskalandi þurfa að borga ríflega tvöfalt meira en fyrirtæki á Íslandi.

Raforkuverðið sjálft, þegar litið er framhjá flutningi og opinberum gjöldum, er næstlægst á Íslandi í Evrópu.

Samkeppnisstaða íslensks atvinnulífs er því mjög hagstæð að þessu leyti, en líkt og víðar í slíkum samanburði hefur mikil gengisstyrking íslensku krónunnar undanfarin misseri áhrif til veikingar á þeirri samkeppnisstöðu. Flutnings- og dreifikostnaður er yfir meðallagi hér á landi, en auk gengisstyrkingar skýrist sú staða að sjálfsögðu af miklu dreifbýli og afar krefjandi flutningsleiðum.

Á Íslandi greiða fyrirtæki lág opinber gjöld, eins og sjá má á eftirfarandi línuriti.

Hér má sjá hvar Ísland stendur í evrópskum samanburði þegar allt er tekið með.

Samfélagslegur ávinningur af landtengingum fyrir skip

Draga mætti verulega úr útblæstri frá sjávargeiranum með því að gera öllum skipum sem liggja við höfn kleift að tengjast rafmagni í landi. Einnig myndu slíkar landtengingar styrkja uppbyggingu byggða við hafnarsvæði. Þetta er meðal þess sem kemur fram í nýrri skýrslu, sem unnin var fyrir Faxaflóahafnir, Orkuveitu Reykjavíkur, Veitur ohf. og Reykjavíkurborg.

Samkvæmt Evróputilskipun skulu öll skip, sem liggja við höfn í tvo tíma eða lengur, tengja sig við rafmagn í landi ef kostur er. Ef slík tenging er ekki til staðar, skipið ekki búið tengibúnaði, eða ef höfnin ræður ekki við að þjónusta tiltekna stærð af skipum, þarf að keyra ljósavélar um borð í skipunum til að halda nauðsynlegum búnaði í gangi með tilheyrandi útblæstri og hávaðamengun.

Kostnaður við að bæta landtengingar í höfnum Faxaflóahafna og gera þannig mögulegt að öll skip geti tengst þar rafmagni er um 5,5 milljarðar króna. Það myndi draga verulega úr útblæstri frá sjávargeiranum, eða um tæplega 4% og hafa þannig í för með sér verulegan ávinning fyrir samfélagið. Einnig er gert er ráð fyrir að núverandi raforkusala Faxaflóahafna myndi sjöfaldast.

Nánari upplýsingar má sjá í skýrslunni sjálfri, sem umhverfisverkfræðingurinn Darri Eyþórsson vann.

Skuldir lækkað um 37% frá 2009

Skuldir hjá átta stærstu orku- og veitufyrirtækjum landsins hafa lækkað um 338 milljarða, eða tæp 37%, milli 2009 og 2015 á föstu verðlagi.

Á sama tíma hefur eigið fé vaxið um 32,6% og er nú samtals um 493 milljarðar. Þessi árangur á sex árum sýnir öflugt tekjustreymi, aðhald í rekstri og sterkara gengi krónunnar.

Orkufyrirtæki landsins eru langflest í opinberri eigu og endurspegla tölurnar því einnig lægri skuldir þjóðarbúsins.

Á sama tíma greiða Íslendingar mjög samkeppnishæft verð fyrir raforku, fráveitu, vatns– og hitaveituþjónustu miðað við okkar helstu samanburðarlönd.

OR dregur enn úr losun við orkuvinnslu

Orkuveita Reykjavíkur og dótturfélög ætla draga úr útblæstri jarðhitalofts við orkuvinnslu ON á háhitasvæðum, styðja við vistvæna samgöngumáta starfsmanna og endurheimta votlendi með því að grafa ofan í skurði á landareignum OR.

Þetta kemur fram í loftlagsmarkmiðum OR samstæðunnar þar sem fyrirtækið skuldbindur sig til að minnka kolefnisspor samstæðunnar um helming til ársins 2030.

Einnig á að auka endurvinnsluhlutfall útgangs og draga úr matarsóun.

Nánar er fjallað um markmiðin á heimasíðu OR.

 

OR Logo 502x170

 

 

 

Húshitunarkostnaður langlægstur í Reykjavík

Það kostar fimmfalt meira á ári að hita húsið sitt í Helsinki en í Reykjavík. Húshitunarkostnaður er langlægstur á Íslandi og er þrefalt minni en þar sem næstódýrast er að hita.

Þetta kemur fram í nýrri samantekt Samorku um húshitunarkostnað á Norðurlöndum. Stuðst er við tölur frá stærstu veitufyrirtækjum í hverri höfuðborg.

Árlegur kostnaður við að hita heimili á Íslandi er rúmar 85 þús krónur á ári fyrir íbúa á höfuðborgarsvæðinu . Íbúi í Helsinki þarf að borga hátt í hálfa milljón árlega, eða um 428 þús krónur. Í Stokkhólmi er næstdýrast að hita húsið sitt eða rúmlega 300 þús krónur á ári. Íbúar í Kaupmannahöfn og Osló borga svipað á ári, eða tæplega 300 þús krónur.

Skattar vega nokkuð þungt á húshitunarreikningi Norðurlandabúa, en auk virðisaukaskatts er innheimtur sérstakur orkuskattur. Á Íslandi er hann 2% á heitt vatn.

 

Langflest heimili landsins eru hituð upp með heitu vatni (jarðhita), eða 90%. Í Reykjavík er þetta hlutfall 100%. Auk þess að vera ódýr kostur, er jarðhiti endurnýjanlegur og umhverfisvænn orkugjafi. Á hinum Norðurlöndum er að mestu notast við raforku eða jarðefnaeldsneyti við upphitun húsa.

Styrkir til að sækja alþjóðlegar jarðhitaráðstefnur

Jarðhitafélag Íslands veitir í ár háskólanemum, í fögum tengdum jarðhita, styrk til að sækja alþjóðlegar jarðhitaráðstefnur. Styrknum er ætlað að nýtast til að greiða ferða- og uppihaldskostnað og/eða ráðstefnugjöld.

Um er að ræða 2 styrki til framhaldsnema í háskólanámi (MS/Ph.D) að upphæð allt að kr. 300.000 fyrir hvern styrk. Stjórn félagsins mun velja styrkþega úr hópi umsækjenda.

Eftirtalin atriði geta orðið til að styrkja einstakar umsóknir:
– Umsækjandi verði með erindi eða annað slíkt hlutverk á viðkomandi ráðstefnu.
– Nám umsækjanda sé komið vel á veg.
– Umsækjandi sé í fullu námi.
– Lokaverkefni umsækjanda eða efni erindis geti haft hagnýtt gildi hérlendis.
– Umsækjandi búi að starfsreynslu tengdri jarðhitanýtingu.
– Umsækjandi sé félagsmaður í Jarðhitafélagi Íslands.

Umsóknum um styrki fyrir árið 2016 ber að skila til Sigurjóns Norberg Kjærnested, ritara stjórnar Jarðhitafélagsins, í netfangið sigurjon@samorka.is (eða með pósti til Sigurjóns á skrifstofu Samorku, merkt v. Jarðhitafélags Íslands, Borgartúni 35, 105 Reykjavík), eigi síðar en mánudaginn 12. september 2016. Umsóknum fylgi upplýsingar um námsferil, efni og stöðu lokaverkefnis eða ráðgerðs erindis á ráðstefnu, hagnýtt gildi verkefnis hérlendis, starfsreynslu tengda jarðhitarannsóknum eða -nýtingu ef við á, ásamt upplýsingum um þá ráðstefnu sem viðkomandi hyggst sækja.

Umsóknarfrestur Startup Energy Reykjavík nálgast

Frumkvöðlar í orkutengdri nýsköpun eru hvattir til að sækja um hjá Startup Energy Reykjavík, en umsóknarfrestur rennur út þann 14. ágúst.

Á Startup Energy Reykjavík verða sjö verkefni valin til þátttöku. Hljóta þau fjárfestingu frá styrktaraðilum og handleiðslu frá sérfræðingum til áframhaldandi þróunar. Startup Energy hefst í september og stendur yfir til loka nóvember 2016.

Nánari upplýsingar um Startup Energy Reykjavík, sérfræðinga, styrktaraðila og hverjir geti sótt um má sjá á heimasíðu verkefnisins.

Sæstrengur til Bretlands hagkvæmur

nt6azynaÞjóðhagslegur ábati af sæstreng milli Íslands og Bretlands gæti verið um 400 milljarðar króna og haft jákvæð áhrif á árlega landsframleiðslu um 1,2-1,6%. Þetta kemur fram í nýrri skýrslu Kviku og alþjóðlega ráðgjafafyrirtækisins Pöyry. Niðurstaðan er háð ýmsum forsendum, m.a. að Bretar veiti umtalsverðan fjárhagslegan stuðning til uppbyggingu sæstrengsins.

Nánari upplýsingar má finna á vef Kviku og þar má einnig finna skýrsluna í heild sinni.

Samanburður á hagkvæmni virkjanakosta

Virkjunarkostir landsmanna eru fjölmargir með mismunandi stofnkostnað, rekstrarkostnað, orkuvinnslugetu, nýtingu og fleira. Vatnsaflsvirkjanir hafa almennt verið ódýrari í stofnkostnaði á hvert uppsett megavatt (MW) en á móti hafa jarðhitavirkjanir skilað hærri nýtingu. Flókið getur verið að leggja mat á hagkvæmni þegar um ólíka kosti er að ræða.

Samorka leggur hér fram aðferðarfræði og útreikning á mismunandi hagkvæmni virkjunarkosta sem til umfjöllunar eru í 3. áfanga rammaáætlunar. Aðferðarfræðin kallast LCOE, eða Levelized Cost of Energy. Hún er vel þekkt á alþjóðavettvangi í skýrslum um orkumál þó að ekki hafi hún verið notuð hingað til hér á landi. Með LCOE er hægt að nota „sömu mælistiku“ í samanburði ólíkra virkjunarkosta. Skýrsluna vann Kristján B. Ólafsson, rekstrarhagfræðingur.

Í fyrirliggjandi skýrslu þriðja áfanga rammaáætlunar, sem nú er í umsagnarferli, var einungis tekið tillit til niðurstaðna frá faghópum 1 og 2, sem fjalla um náttúru- og menningarminjar og auðlindanýtingu aðra en orkunýtingu. Ekki er stuðst við niðurstöður frá faghópum 3 og 4, sem áttu að fjalla um efnahags- og samfélagsleg áhrif af virkjanakostum. Að mati Samorku vantar mikið upp á ef ekki er tekið tillit til þeirra þátta. Þeir ættu að vera mikilvægur hluti af heildarmyndinni líkt og sjónarmið náttúruverndar og annarrar nýtingar á borð við ferðaþjónustu.

Skýrslan sýnir að allt að alls getur munað tugum, jafnvel yfir hundrað milljörðum króna, á samanlögðum stofnkostnaði við virkjanakosti í núgildandi nýtingarflokki annars vegar og ef valdir væru hagkvæmustu kostirnir hins vegar. Hún sýnir einnig að árlegur kostnaður við orkuframleiðslu er mörgum milljörðum króna meiri við kosti í núverandi orkunýtingarflokki en við hagkvæmustu uppröðun.  Að sjálfsögðu koma fleiri sjónarmið en hagkvæmni virkjanakosta við sögu við röðun virkjunarkosta. Samorka ítrekar hins vegar áherslu á mikilvægi þess að jafnframt verði horft til hagkvæmni, sem og efnahags- og samfélagslegra áhrifa við röðun virkjunarkosta.

Samorka vonast til að skýrslan varpi ljósi á hvernig meta má hagkvæmni mismunandi virkjunarkosta sem til umfjöllunar eru í þriðja áfanga rammaáætlunar. Aðferðafræði LCOE getur komið að góðu gagni við frekari úrvinnslu, stefnumörkun og röðun virkjunarkosta.

Uppfærsla 11. júlí: Því miður skiluðu töflur á síðu 12 og 13 sér ekki rétt inn í skýrsluna. Uppfærða útgáfu af henni má finna hér:  LCOE skýrsla (PDF 2 MB)

Kalt vatn ódýrt á Íslandi

Íslensk heimili greiða um 28 þúsund krónur á ári fyrir kalt vatn. Í Stokkhólmi er greitt sama verð, en á hinum Norðurlöndum þarf að borga allt að þrisvar sinnum meira.

Í Osló kostar hljóðar reikningur fyrir kalda vatnið upp á um 46 þúsund krónur á ári og í Helsinki 50 þúsund krónur. Kaupmannahöfn sker sig úr, en þar þarf að punga út um 100 þúsund krónum á hverju ári. Tæplega helmingur af þeirri upphæð eru skattar, en auk virðisaukaskatts sem hin Norðurlöndin leggja á kalda vatnið rukka Danir einnig sérstaka vatnsskatta.

Miðað er við reikning fyrir 100 fermetra íbúð og þrjá íbúa. Á Íslandi er víðast hvar greitt fast verð fyrir kalt vatn óháð magni og miðast upphæðin við fasteignamat. Á hinum Norðurlöndunum er greitt eftir notkun. Íslendingar nota töluvert meira magn af vatni á mann en aðrir Norðurlandabúar.