Fréttir

Ásgeir Margeirsson, stjórnarformaður HS Orku, segir umtalsverða nýsköpun eiga sér stað í orkuiðnaði og á Íslandi sé mikil þörf fyrir vel menntaða sérfræðinga af ýmsu tagi. „Sem dæmi vil ég nefna að í orkuverum HS Orku í Svartsengi og á Reykjanesi hafa verið framkvæmd fjölmörg flókin verk og tæknimál leyst, á máta sem aldrei hefur verið gert áður, hvergi í veröldinni." Þetta kom m.a. fram á opnum fundi Samtaka atvinnulífsins (SA) um atvinnu- og efnahagsmál, þar sem kynnt var ný skýrsla SA, Rjúfum kyrrstöðuna. Leiðir til betri lífskjara. Sjá nánar á vef SA

Hér má skoða dagskrá námskeiðsins og fyrirlestraglærur:

Dagskrá,  Dælur;  Viðhaldskerfi;  Málmsuða;  Bilanaleit;  Viðhald;  Vatnsborðsmælingar;  Djúpvatnsdælur;  Lagnaskipulag.

Meðal gagna sem lögð voru frami á námskeiðinu má nefna heftið "Smíðamálmar" eftir Pétur Sigurðsson, sem hélt erindið um málmsuðu. Bókin er til sölu hjá höfundi og er hægt að panta hana með því að senda tölvupóst á : petur@vps.is

Eftirfarandi veitur og fyrirtæki lögðu til sérfræðinga til flutnings á erindum á námskeiðinu og kann Samorka þeim miklar þakkir:

Sjá einnig myndir frá námskeiðinu, neðar á síðu.

 

 

 

 

 

 

 

Landsvirkjun heldur haustfund sinn í Hörpu þriðjudaginn 15. nóvember, þar sem leitast verður við að draga fram áhrif nýrrar stefnu á rekstur fyrirtækisins. Fundurinn er opinn en skráningu og nánari upplýsingar er að finna hér á vef Landsvirkjunar.

Fréttablaðsgrein Gústafs Adolfs Skúlasonar:

 

Orkunýting og búmennska

Í leiðara Fréttablaðsins föstudaginn 28. október segir Steinunn Stefánsdóttir að umgengni Íslendinga við auðlindir hafi fram til þessa borið meiri svip af veiðimennsku en búskap, og á þar við umgengni um orkuauðlindir. Vandséð er hvernig aðstoðarritstjórinn kemst að þessari niðurstöðu. Eða þekkir Steinunn einhver dæmi um að gengið hafi verið of nærri íslenskum orkuauðlindum? Ef átt er við að einhverjar virkjanir hafi haft óæskileg áhrif á náttúruna þá verða vissulega ávallt uppi mismunandi sjónarmið í þeim efnum, en við Íslendingar erum þó Evrópumeistarar í verndun landsvæða og mikil áform eru uppi um að ganga enn lengra í þeim efnum.

Steinunn fer mikinn og talar meðal annars um rétt þeirra sem ófædd eru, en munu þau ekki einmitt njóta ávaxtanna af því að reistar hafi verið hér virkjanir og jafnvel þegar afskrifaðar, þótt þær skapi þjóðinni áfram verðmæti? Hún kallar það mýtu að með nýtingu endurnýjanlegra orkuauðlinda hérlendis séum við Íslendingar að leggja okkar af mörkum til umhverfismála á alþjóðavísu, þar sem fyrir vikið sé minni þörf á notkun mengandi orkugjafa annars staðar. Ástæðan sé sú að í alheimssamhengi sé framleiðanleg orka á Íslandi ekki svo mikil. Samkvæmt þessari röksemdafærslu getum við þá t.d. látið það eiga sig að sinna þróunaraðstoð, þar sem okkar framlag telur varla mikið slíku í alheimssamhengi. Formaður loftslagsnefndar Sameinuðu þjóðanna kom þó hingað um árið og hvatti Íslendinga til að halda áfram að nýta hér endurnýjanlegar orkuauðlindir, í þágu baráttunnar gegn áhrifum svonefndra gróðurhúsalofttegunda.

Orkan er ekki ál
Loks skal hér nefnt að í leiðaranum er kvartað undan tilvísunum í störfin við álframleiðsluna sem við taki að loknum virkjanaframkvæmdum. Nú er það vissulega svo að þrjú öflug álfyrirtæki eru lang stærstu viðskiptavinir íslenskra orkufyrirtækja. Sú staða segir hins vegar ekkert til um framhaldið og engin ástæða til að tengja virkjanir framtíðarinnar endilega við framleiðslu á áli.

Við Íslendingar búum við þá algeru sérstöðu að hér er svo gott sem öll raforka unnin úr endurnýjanlegum orkugjöfum, og sama gildir um húshitun. Við hljótum að geta sameinast um að vera stolt af þessari einstöku stöðu. Svo mikið er víst að margur kola- og olíubrennandi nágranninn lítur hingað öfundaraugum.

Orkuiðnaðurinn skapar samfélaginu ekki eingöngu tekjur vegna orkusölu heldur einnig vegna fjölda afleiddra starfa. Þannig eru um 600 afleidd störf í tæknilegum ráðgjafarfyrirtækjum að mati Sigurðar Arnalds, framkvæmdastjóra verkfræðistofunnar Mannvits. Þetta kemur fram í samantekt í blaðinu Orka & Atvinnulíf, fylgiriti Viðskiptablaðsins.

Í úttektinni segir Guðmundur Þorbjörnsson, framkvæmdastjóri verkfræðistofunnar EFLU, að hagýting orkuauðlinda á Íslandi og samhliða uppbygging iðnaðar skapi kjölfestu í starfsemi fyrirtækisins. Góður helmingur starfsmanna þess tengist orku- og iðnaðarverkefnum beint, eða um 90 sérfræðingar. Sigurður Arnalds segir um þrjá fjórðu hluta starfsemi Mannvits helgaða orkugeiranum eða orkufrekum iðnaði, eða um 300 störf. Ennfremur kemur fram að vinna þessara fyrirtækja fyrir íslensk orkufyrirtæki og stóriðju hérlendis skapar grunn að sókn þeirra í verkefni erlendis, sem t.d. mynda um 10-15% af starfsemi Mannvits. Greinina er að finna í blaðinu Orka & Atvinnulíf sem nálgast má (áskrifendur þ.e.) á vef Viðskiptablaðsins.

Tekinn hefur verið í notkun síðasti áfangi raforkuframleiðslu í Hellisheiðarvirkjun með formlegri ræsingu tveggja 45 megavatta (MW) aflvéla. Með þessari viðbót er Hellisheiðarvirkjun orðin næst aflmesta virkjun landsins, alls 303 MW rafafls. Auk þess eru framleidd þar 133 MW varmaafls, en fyrsti áfangi heitavatnsframleiðslu á Hellisheiði var tekinn í notkun fyrir tæpu ári. Gert er ráð fyrir tveimur síðari áföngum heitavatnsframleiðslu og verður ráðist í þá eftir því sem þörf krefur. Heildarafl fullbyggðrar virkjunar verður þá 303 MW rafafls og 400 MW varmaafls. Sjá nánar á vef Orkuveitu Reykjavíkur.

Eurelectric, Evrópusamtök rafiðnaðarins, fjalla um hlutverk og stöðu vatnsaflins í nýrri áfangaskýrslu. Fram kemur í skýrslunni að umræðan um mikilvægi aukins hlutfalls endurnýjanlegra orkugjafa snúist gjarnan um vind- eða sólarorku. Engu að síður sé vatnsaflið að baki 70% allrar raforku sem framleidd er með endurnýjanlegum orkugjöfum í Evrópu. Næst kemur vindorkan með 15%, lífmassi með 7%, sorp með 4%, lífrænt gas með 3% og loks sólarorka og jarðhiti með 1% hvor.

Eurelectric benda á að þegar hafi einungis um helmingur tæknilega nýtanlegs vatnsafls í aðildarríkjum Evrópska efnahagssvæðisins verið virkjað, og einungis um þriðjungur í ýmsum öðrum Evrópuríkjum. Alls séu þannig sem nemur um 650 teravatt stundum af raforku á ári ennþá óvirkjuð í vatnsafli innan álfunnar. Eftirspurnin er mikil eftir aukinni orku frá endurnýjanlegum orkugjöfum og kostir vatnsaflsins eru margir, ekki síst í ljósi áreiðanleika þess og sveigjanleika, sem auðvelda frekari uppbyggingu á t.d. vind- og sólarorku sem eru mun háðari sveiflum í orkugetu. Þá eru  loftslagsáhrif vatnsaflsvirkjana hverfandi og því hvetja Eurelectric til áframhaldandi uppbyggingar á vatnsaflsvirkjunum í Evrópu.

Skýrsluna, og umfjöllun um hana, má nálgast hér á vef Eurelectric.

 

Ágúst Torfi Hauksson hefur tekið við starfi forstjóra Norðurorku af Franz Árnasyni, sem áfram mun þó starfa að sérstökum verkefnum hjá fyrirtækinu um skeið. Ágúst er 37 ára gamall vélaverkfræðingur og hefur m.a. stundað rannsóknir í varmafræðum við University of British Columbia og unnið hjá verkfræðistofu VGK m.a. við verkefni  tengd orkuvinnslu og nýtingu. Frá árinu 2005 var Ágúst framkvæmdastjóri hjá Brim hf. Sjá nánar á vefsíðu Norðurorku.

Í umsögn sinni um tillögu til þingsályktunar um rammaáætlun ítrekar Samorka ánægju með að þetta ferli sé að þokast og senn dragi því úr óvissu í rekstrarumhverfi orkufyrirtækja. Samtökin benda á að mikil og um margt góð vinna hefur verið unnin í verkefnisstjórn um rammaáætlun, þótt samtökin hafi vissulega bent á ýmislegt sem þar hefði betur mátt fara. Því kemur það óvart að í tillögunni er í all nokkrum tilvikum vikið verulega frá röðun verkefnisstjórnar.

Sátt um vinnu verkefnisstjórnar
Stærð einstakra flokka og röðun í þá er að sjálfsögðu ákvörðun Alþingis. Að mati Samorku væri hins vegar vænlegast að styðjast við röðun verkefnisstjórnar, sú leið ætti að mati samtakanna að geta stuðlað að nokkuð víðtækri sátt um rammaáætlun, þótt sú mikla og ágæta vinna sem unnin var af verkefnisstjórn undanfarin ár sé auðvitað ekki hafin yfir gagnrýni fremur en önnur mannanna verk.

Að hámarki um 700 MW sem mögulegt er að ráðstafa á næstu tveimur árum
Skv. tillögunni fara 25,6% áætlaðrar orkuvinnslugetu í nýtingarflokk, eða 11.900 GWh, sem samsvarar tæpum 1.500 MW í áætluðu uppsettu afli. Virkjanakostirnir í nýtingarflokki eru mjög mislangt komnir í undirbúningi og mati á umhverfisáhrifum og því breytilegt hvenær þeir geta komið til framkvæmda. Einnig er yfirleitt nauðsynlegt að nýta jarðhitasvæði í áföngum og óvissan um orkugetu þeirra ávallt mikil þar til búið er að rannsaka svæðin með borunum.

Víða í samfélaginu er rætt um mikil áform um uppbyggingu iðnaðaðar í náinni framtíð, verkefni sem samtals gætu þurft á allri þeirri orku að halda sem skv. tillögunum er ætluð í nýtingarflokk (að því gefnu auðvitað að samkomulag náist um orkuverð og fleira). Samorka vekur athygli á því að af þeim orkukostum sem standa að baki þessum tæplega 1.500 MW í nýtingarflokki, skv. tillögunni, eru nú að hámarki um 700 MW á því stigi að hægt væri að gera samninga um sölu á orkunni innan 2 ára (án mjög mikilla fyrirvara um orkugetu jarðhitasvæða), miðað við hugsanlega afhendingu innan 4-6 ára. Er þá horft til virkjana við neðri hluta Þjórsár, í Hverahlíð, til stækkaðrar Reykjanesvirkjunar, Þeistareykja (m.v. 90 MW að sinni a.m.k.) og Bjarnarflags, auk e.t.v. Eldvarpa og Sveifluháls, sem þó eru mun styttra komnar á undirbúningsstigi en hinar framantöldu hér. Nokkrir stórir og hagkvæmir virkjanakostir eru þarna settir í verndarflokk, m.a. kostir sem hafa þegar verið rannsakaðir nokkuð ítarlega, svo sem Bitra og Norðlingaölduveita. Einhverjir slíkir eru jafnframt settir þarna í biðflokk, svo sem Trölladyngja, Hólmsárvirkjun og Búlandsvirkjun.

Sjá nánar í umsögn Samorku.

 

 

 

 

 

Miðað við áætlaða orkuvinnslugetu orkukosta sem fjallað er um í 2. áfanga rammaáætlunar gera drög að þingsályktun sem kynnt voru á dögunum ráð fyrir að orkuvinnslugeta sem nemur um 11.900 gígavatt stundum (GWh) á ári verði sett í nýtingarflokk, 11.000 GWh í biðflokk og 13.900 GWh í verndarflokk. Loks myndu um 15.100 GWh lenda utan flokkunar þar sem umræddir orkukostir eru á svæðum sem hlotið hafa friðlýsingu, en skv. lögum nr. 48/2011 um verndar- og orkunýtingaráætlun falla þeir kostir utan flokkunar þótt til skoðunar hafi verið allt ferlið við gerð rammaáætlunar. Því má segja að um 23% orkuvinnslugetunnar sem til umfjöllunar var í vinnu verkefnisstjórnar fari í nýtingarflokk, verði þetta niðurstaðan við afgreiðslu Alþingis.

Þess ber að geta að þar sem sumir orkukostir í vatnsafli útiloka aðra er heildarsumma áætlaðrar orkuvinnslugetu þó ekki samtala framangreindra (um 52.000 GWh) heldur um 47.300 GWh. Heildarraforkuvinnsla á Íslandi árið 2009 var um 16.900 GWh.