Græn skírteini tækifæri til að hámarka virði orkunnar

Fræðslufundur Samorku um upprunaábyrgðir, eða græn skírteini, var haldinn á Icelandair Hótel Natura mánudaginn 4. nóvember. Upptökur af erindum má finna í þessari frétt.

Upprunaábyrgðir raforku urðu til sem liður í því að vinna á móti loftslagsbreytingum með því að vera fjárhagslegur hvati til að byggja upp græna orkukosti í Evrópu. Þau ganga út á það að gera hreinleika orku að sérstökum verðmætum og sjái einstaklingar eða fyrirtæki ávinning í því að segjast nota hreina orku þurfi að borga markaðsvirði fyrir það. Upprunaábyrgðir eru innifaldar í raforkuverði til heimila og fyrirtækja á almennum markaði á Íslandi og getur það verið tækifæri til samkeppnisforskots á markaði, vegna þess að viðskiptavinir verða sífellt meðvitaðri um virðiskeðju framleiðslunnar.

Á fundinum tóku til máls Halldór Þorgeirsson, formaður Loftslagsráðs, Eyrún Guðjónsdóttir, sérfræðingur hjá Dóttir Consulting, Lovísa Árnadóttir upplýsingafulltrúi Samorku og Alexandra Münzer framkvæmdastjóri Greenfact. Fundarstjóri var Björn Berg Gunnarsson, deildarstjóri Greininga hjá Íslandsbanka.

Halldór fór yfir loftslagsmál og loftslagsaðgerðir í stóru myndinni í upphafi fundar. Hann sagði meðal annars í erindi sínu að þörf væri á að verðleggja aðgang að andrúmsloftinu m.a. með viðskiptum með losunarheimildir, kolefnisbindingar og skattlagningu losunar. Þá væri mikilvægt að ná fram beinum aðgerðum til að auka hlutdeild endurnýjanlegrar orku og grænu skírteinin séu liður í því. ,,Öll vegferðin fram að 2050 skiptir máli. Að gera ekkert er dýrasti valkosturinn. Við þurfum alla verkfærakistuna til að endurskapa orkukerfi,“ sagði Halldór.

Eyrún talaði um þátttakendur og virkni kerfisins upp­runa­ábyrgðir raf­orku þar sem kom fram að kaupendur grænna skírteina séu heimili og fyrirtæki í Evrópu, sem sækist eftir því að nota græna raforku. Eft­ir­spurn eft­ir end­ur­nýj­an­legri orku hefði auk­ist mikið, og þar með viðskipti með græn skír­teini.

Sagði hún að sí­fellt fleiri lönd taki þátt í kerf­inu um upp­runa­ábyrgðir og hlut­fall end­ur­nýj­an­legr­ar orku­vinnslu væri hærra í þeim lönd­um, sem sýn­ir að kerfið virk­ar. „Það er mik­il­vægt fyr­ir fyr­ir­tæki að vera með grænu skír­tein­in til að geta sýnt fram á stuðning sinn við upp­bygg­ingu end­ur­nýj­an­legr­ar orku og geta notað það í sitt græna bók­hald,“ sagði Eyrún á fund­in­um. Þá sagði hún að fyr­ir­tæki í fjöl­mörg­um geir­um kaupi græn skír­teini, bæði beint frá raf­orku­fram­leiðend­um og í gegn­um miðlara.

Lovísa talaði meðal ann­ars um fjár­hags­leg­an  ávinn­ing­ Íslands sem væri tölu­verður í þessu kerfi og að líta eigi á það sem tæki­færi til að há­marka verðmæti þeirra orku sem hér er fram­leidd. ,,Það skipt­ir máli fyr­ir heim­inn all­an að á Íslandi sé fram­leidd græn orka og því eðli­legt að við njót­um ávinn­ings af því.“

Út frá markaðsvirði skír­tein­anna get­ur upp­hæðin sem ís­lensk­ir raf­orku­fram­leiðend­ur fá numið frá 0,5 – 5,5 millj­örðum á ári, en árið 2018 voru tekj­urn­ar af söl­unni í kring­um 800 – 850 millj­ón­ir króna. Í erindi hennar kom fram að sala grænna skírteina á Íslandi hefði engin áhrif á skuldbindingar Íslands eða annarra landa í loftslagsmálum og á Íslandi sé áfram framleidd raforka með endurnýjanlegum hætti.

Alexandra Münzer frá Greenfact, greiningafyrirtæki sem sérhæfir sig í markaði um upprunábyrgðir í Evrópu, fór yfir hvernig markaðurinn virkar og hvernig verð grænna skírteina hefur þróast í gegnum tíðina.

 

Upptökur:

Alþjóðlegar loftslagsaðgerðir og græn skírteini – Halldór Þorgeirsson from Samorka on Vimeo.

Kerfið um græn skírteini: Virkni og þátttakendur – Eyrún Guðjónsdóttir from Samorka on Vimeo.

The Wholesale Market for Guarantees of Origin – Alexandra Münzer from Samorka on Vimeo.

 

 

 

 

Upptaka af fundinum í heild sinni:

 

Dafnandi græn orka – fræðslufundur um upprunaábyrgðir raforku from Samorka on Vimeo.